w grunta żyzne, w karmy obfite , w o-grodniny wygodne, i w zyflci niewątpliwe; a naftępca czefto niedbały i nie-przezorny, nie zapuściż wfzyftkiego w nieuźyteczność. Żadna tak mocna nie może bydź uftawa, na rozrzutność i niegofpodamość , iak gdyby pofleffye pod intereflbwanym gofpodarzem za-wfze były, na ten czas przy odmianach Dziedziców, rolnićtwo wzroft braćby muliało.
' \
Jakożkolwiek ieft, iefzcze Dworne gofpodarftwa, i wnętrzny i zewnętrzny handel Kraiu po więkfzey części lkła-daią; lub i w nich niewierność wio. darlka i kłopoty gofpodarowania fą na wftręcie ; a czętto one odmieniaią W błahe.
Dzierżawcy wali inyśląż o poprawie wafzych Dziedziftw nie zaś o prędkim fwym zylku ? z ich rąk wychodzące Dobra nie ftrafaąż puftkami ? i nie po-trzebuiąż pierwfzych pofpolicie nakładów w hudowlac,hnarzędziach,wzaprasę»
żaiach , w nawozach ? wyciągnfliści* od nich w taxie podwyżfzenie i oni ze ztufzczeniern pieniądze fwe wybrali, kontrakta, warunki, umieią fif tu ułudzie, pozorem fif pokryć , lub fig tłumaczyć przez zaprzyiaźnloną fprawiedliwość , a czafem przekupną. Tu fzkody Kraiowe nie nadgradzaią fif, że Dzserzawca fwe Dobra puftofzy^ nigdy tu nie bywa proporcya do fpu-ftofzonycb
Zaftawuiecie Dobra, dla nagłości wafzyeh lub długów lub potrzeb , i za-ftawnik nie też ma obyczaie co Aren-darz ; a iefzcze nie czyniąc procent* od kapitału, dwoiaka tu ieft ftrata, i właściciela z umnieyfzenia dochodów^ i Kraiu z trwonienia gofpodarftwa.
Jęczałam na nie dawno wprowadzony zwyczay handlować Dobrami , kupować w iednym roku i przedawać na zyfk upatrzony ; ieźliby fię on rozfze-irzył, byłoby iuż po oyczyznie. W tym fpofobie gofpodarftwo i rolnićtwo-