FizykaII17401

168

gdyż szybki prąd powietrza, płynący po przed otwarty koniec rurki i łamiący się o jej brzegi, sprawia regularne wstrząs nieuki, a wynikające ztąd fale, odbiwszy się na drugim końcu rurki, interferują z falami nowo powstałemu i wywołują tym sposobem w' rurze stojące drgania powietrza, na których właśnie dobycie z niej tonu polega. Chociaż te wstrząśuieuia nie są z razu całkiem regularne, jednak wskutek mterferencyi fal pierwotnych z odbite mi wewnątrz rurki wyrabia się wnet czys‘y ton, skoro tylko jest ustalony pewien stosunek pomiędzy wymiarami warg piszczałki, je, otworem i wielkością szpary, nazwanej przewodem. Najprostszy sposób zadęcia takiej piszczałki dla wydobycia z niej tonu t. j. wprawienia zawartego w niej słupa powietrznego w^r stojące drgania dźwięczne jest ten, iż się ją w pionowym kierunku trzyma przed ustami i obróciwszy zamknięty koniec na dół, a przytknąwszy koniec otwarty do wargi dolnćj dmucha z ukosa ku jej brzegowe.

Inny sposób uczynienia powietrza w otwarta rurce ciałem, dźwięczącem, jest przedstawiony w Fig. 76. Wodor, wywiązują

cy się wił flaszce i uchodzący z niej-v^rąziutkim otworem małej rureczki zapala się w chwili, gdy się ma pewność, że nie jest już we flaszce z powietrzem atmosferycznem pomieszany, a na ten płomyk nasuwa się długą rurkę, w której powietrze przez maluchne, bardzo pręd ko po sobie następujące -explozye wodoru, który się miesza z gorącym tlenem powietrza, przechodzi w' regularne drgania stojące i ton rozmiarom rurki nad płomieniem odpowiedni wydaje.

Fig 76.

Najodpowiedniejszy zaś sposób dobywania tonów z powietrza w rurach jest ten, którego się używa przy piszczałkach organowych. Urządzenie tvch piszczałek poznać łatwo z figa, 77 i 78 {obie na mnL sir).