page0088

82 SZKOŁA JOŃSKA.

Jak sąsiedztwo z Lidyą potężna, tak inne wypadki polityczne, rozgrywające się w Azyi w ciągu VII. i VI. stulecia, rozszerzają widnokrąg plemienia jońskiego, polityczny i naukowy. Spełniają się wtedy zmiany dziejowe, nieohliczone w skutkach, które miały zwrócić rozwój ludzkości na zupełnie nowe tory. Odwieczne mocarstwa, które przez tysiące lat były siedzibą oświaty, wyobrażeniem najwyższćj siły militarnej, trzęsą się w podstawach swoich, potem walą się z przerażającym łoskotem, grzebiąc w ruinach swoich mniejsze ludy sąsiednie. Cała równowaga polityczna na Wschodzie, Jończykom tak potrzebna do bezpiecznego handlu, rozpada się, a w dali ukazuje się potęga nowa, Grekom złowroga, z którą niebawem rozpoczną bój śmiertelny. Przyjazny Jończykom Egipt ustępuje z widowni po przegranej pod Karkemisz (r. 604), dwa lata przedtem Assyrya legła pod ciosami Kyaxaresa i Nabo-polassara, a nad zgliszczami Niniwy, rozległo się milczenie śmierci, trwające do naszych czasów. Jończyków bezpośrednio dotknęły te ogromne wypadki. Ich żołnierze nie dawno służyli pod Psamety-chem, a teraz z Nebukadrezarem ciągną burzyć Jerozolimę (r. 587). Oglądają się za potężnym aljansem, któryby zdołał ich bronie od przewagi Lidów, coraz bardzićj cisnących się do morza, a zarazem zabezpieczyć drogi karawanowe od Eufratu do morza śródziemnego. A jak żołnierz, tak kupiec joński, zawsze nosi miecz przy boku; handluje walcząc, w Synopie lub u stóp Kaukazu, na Krymie lub przy ujściu Dunaju. A niezmierny przyrost doświadczeń i wiadomości praktycznych, także wiedzy teoretycznćj na dobre wychodzi obywatelom Miletu; z tą samą energią rzucają się do zgłębiania nauk, z jaką puszczają się ochoczo w dalekie, niebezpieczne podróże.

W takićj atmosferze duchowćj Tales się urodził, około 624. a prawdopodobnie umarł w 547. Kombinacya ta polega na powadze Apollodora, a także na wielkiem zaćmieniu słońca, które przerwało podobno bitwę między Lidami a Medami, a było zapo-wiedzianem przez Talesa. Ponieważ zaćmienie to przypadło na dzień 28. maja 585 ¹)_> a Pales w tymże roku (kiedy Damazyasz był ar-chontem) po raz pierwszy został nazwany mędrcem, można przyjąć,

*) Obliczenia astronomów chwieją się pomiędzy 625 a 585. Airy i Zech przyjęli d. 28. maja (lub 22. maja) 585. Tannery wolałby r. 597 (21. lipca), a za rok urodzenia Tales’a, przyjmuje 637. fPour thistoire de la science hellene p. 37,

http://rcin.org.pl