page0146

136

Ta lokalizacya, która zaiste nie ma ścisłości ani nawet cech lokalizacyi przedmiotu materyalne-go w przestrzeni, zdaje mi się wynikać z wielkiego znaczenia, jakie przywiązujemy do istnienia naszego ciała w postrzeganiu i w ruchach. Ciało nasze towarzyszy wszystkim naszym postrzeżeniom, zmiany w położeniu jego zmieniają postrzegania nasze; wypadki jakie mu się przytrafiają sprawiają nam radość lub cierpienie; pewnymi ruchami naszego ciała kierujemy; obserwujemy, że inne jego ruchy są skutkiem naszych myśli i wzruszeń. Ciało więc nasze zajmuje między przedmiotami poznania stanowisko uprzywilejowane, które czyni nam je bliższem i droższem od innych przedmiotów. 1 nie potrzeba poszukiwać, czy z absolutną rzeczywistością ja zamieszkuję to ciało, bo to »ja« jest produktem sztucznym urobionym ze wspomnień. Wytło-maczyliśmy powyżej wartość stosunku podmiotu do przedmiotu. Niezaprzeczonem jest, że do wytworzenia podmiotu wprowadzamy nasze ciało, jest to element zbyt ważny by nie miał prawa należeć do syntezy; jest on jej jądrem. Że zaś, z drugiej strony wszystkie inne elementy syntezy są duchowe, niewidzialne i zredukowane do tego, by były zdolnościami, mocami, wygodnem być może, by uważać je za umieszczone w środku ciała lub w centrum mózgu. Nie ma potrzeby rozbierać tej syntezy, jest ona czysto konwencyonalna. Równałoby się to dociekaniu, czy osobowość pewnego towarzystwa jest rzeczywiście umieszczona w miejscu

http://rcin.org.pl