148
dzień bieżący, na wszystko pisał: Jakób: ten tylko wyraz pozostał mu w pamięci.
Czasem agrafia dotyka jedynie jedną rękę, jeżeli prawą, to lewa może ją zastąpić, ale wówczas pismo jej będzie odwrotne.
Doniosłe to, jak widzimy, odkrycie; nie dziw, że mate-ryaliści wojują lokalizacyą naraz przeciw pojedynczości i duchowości ludzkiej duszy. To bowiem mnóstwo organów mózgowych, ma, według nich, dowodzić mnóstwa pierwiastków, składników, potrzebnych do jednej nawet czynności psychicznej, a z drugiej strony możność zlokalizowania czynności duszy, dowodzi tern samem ich materyalności. Ergo objawy duszy, jak myślenie, wola itd. itd., są tylko wynikiem „spotęgowanej czynności ośrodków psychicznych".
Wniosek ten materyalistów jest jednak nielogiczny. Przypatrzmy się, w czem jego błąd polega.
Zastanawialiśmy się dotychczas przeważnie nad czterema organami, których uszkodzenie sprowadza cztery rodzaje afa-zyi. Jeżeli wszakże zasada ta prawdziwa, to uietylko o czterech organach może być mowa, ale prawie nieskończoną ich liczbę przyjmować należy, ponieważ, jak to widzieliśmy, prawie nieskończone istnieją odmiany afazyi. Logicznie więc postępując, powinuiśmy przyjąć, że każdy obraz zmysłowy ma swą odrębną komórkę, swój własny ośrodek. 1 rzeczywiście, naliczono ich dotychczas aż 48.000 milionów l).
Przypuśćmy więc, że to wszystko prawda, to jednak cóż stąd wynika? Co? odpowiadają mistrze materyalizmu, czyż nie widzicie, nie pojmujecie, że dusza musi być wypadkową działalności tych wszystkich ośrodków, że: „zbiorowa czynność mózgu nie nosi na sobie charakteru istotnego jedności pojedynczej? że ta jedność zbiorowej czynności mózgu pochodzi z assocyacyi, ze zderzenia się, z połączenia pewnej liczby czynności pojedynczych, które są jednostkami składającemi
‘) Według Meynerta tylko 600,000.000. Patrz: Meric op. c., 255.