page0223

213

WROŃSKIEGO ŻYCIE I ERA CE.

dnia 7 sierpnia do księcia Adama Czartoryskiego i Leonarda Niedż-wieckiego, którzy przybyli, aby pożegnać się z umierającym. Polska, ta droga ojczyzna Wrońskiego, powiada panna Conseillant, była ostatnim znakiem jego życia. Dnia 9 sierpnia zamknął powieki¹⁷).

Śmiertelne szczątki filozofa odprowadziła na cmentarz w Neuilly garstka przyjaciół i zwolenników. Nad grobem przemówił Krystyn Ostrowski ^ls). Na tablicy, wzniesionej nad mogiłą Wrońskiego, wyryto emblemat mesyanizmu, to jest trzy prawa zasadnicze matematyki ¹⁹).

PRZYPISY.

b Podajemy tu wzory zasadnicze Wrońskiego z Teoryi liczb:

Jeżeli x^m = o (mod M) jest kongruency* dana, wtedy zachodzą, według Wrońskiego, trzy następujące związki:

r M

+    + Mj-

M= fact. [a (i*¹')™ - {h(l^k'y + (- 7)*^+,}^m]-

Ostatni oznacza, że M ma być czynnikiem wyrażenia, zawartego w klamrach [    ].

Wzory te okazują się w samej rzeczy praktycznemi w rozwiązywaniu wielu zagadnień z Teoryi liczb, jak to sam Wroński zresztą pokazał. Mniej dogodnem jest znakowanie. Znamy już obecnie dedukcye tych wzorów i wiemy, że wymagają one pewnych ograniczeń, na które Wroński nie zwrócił uwagi w swym obszernym wykładzie.

²) »Metodę pierwszorzędną* rozwinął później Wroński w jednej z prac następnych, o której wspominamy w tym rozdziale. Sam Wroński zastosował ją do przypadków prostych; wymaga ona przedewszystkiem uproszczenia manipulacyi rachunkowej. Trudność j zawiłość tej manipulacyi była pocześci przyczyną niepowodzenia metod Wrońskiego.

®) Tu podaje Wroński całkowitą genezę „praw astronomicznych¹¹, przytoczoną już w części w rozdziale poprzedzającym. Obecnie dołącza i genezę technii, która właśnie zawierać ma nowe pomysły z dziedziny mechaniki niebieskiej. Szeroko tu rozwodzi się Wroński nad wyrażeniem pw (porównaj rozdział poprzedzający), któremu w „Prolegomenach¹¹ nadaje postać ogólniejszą w zastosowaniu do zadania trzech ciał: a mianowicie :

pic = C + / (r D) dx,

gdzie D jest „siłą techniczną¹¹, działającą w kierunku prostopadłym do promienia wodzącego w płaszczyźnie orbity zmiennej. Wroński nazywa to wyrażenie „moderatorem

http://rcin.org.pl