— 293 —
wspieraliśmy finansowo ich usiłowania w tym kierunku.
Zgadzaliśmy się na to chętnie, iżby synowie naszych dawnych wspólników brali udział w obradach zarządu, przez co budziliśmy w nich poczucie 'odpowiedzialności za rozwój przedsiębiorstwa. Mogę zatem z dumą powiedzieć: Standard Oil Company było, od pierwszej chwili swojego założenia, niezmiernie szczęśliwem zjednoczeniem zdolnych i pracowitych ludzi.
Ody roważam, jakie czynniki złożyły się na to, iż obecnie Standard Oil Company ma opinię bardzo bogatego i dającego duże zyski towarzystwa, to widzę, iż główną przyczyną jest naturalny przyrost w artości wszystkich przedmiotów, posiadanych przez Towarzystwo. Dawniej zbudowane rurociągi były tańsze o 50 procent od kosztów, któreby trzeba ponieść dzisiaj. Wielką część terenów naftowych zakupiliśmy wówczas po cenach zwyczajnych gruntów. Później dopiero wykazały one swe bogactwa naftowe. Olbrzymie ilości samej ropy naftowej, zakupywanej przez towarzystwo, miały wartość stosunkową niską, a nabierały wysokiej wartości w rękach naszych, gdyśmy je przerobili w rafineryach i wyzyskali także uboczne produkty, uważane dawniej za bezwartościowe. Zabudowania portowe, potrzebne dla naszych składów i ładowań, kupowaliśmy tanio, a doprowadzaliśmy do znacznej wartości przez nowe budowy i rozszerzania.Nabyliśmy także przestrzenie gruntów niezabudowanych, a położonych w pobliżu wielkich środowisk przemysłu. Myśmy tam założyli rafinerye