Powyższy stosunek skazanych do obwinionych objaśnia poczęści ma łą stosunkowo liczbę przestępstw w Rosy i a szczególniej w Brazylii, gdy przeciwnie największe ich liczby znajdujemy w Niemczech. W Hiszpanii mała stosunkowo liczba przestępstw w powszechności (nie zaś samych zbrodni) tłomaczy się tein, że większa część tak zwanych wykroczeń policyjnych i różnych specjalnych (jak np. celne, podatkowe, dotyczące przemysłu, handlu i t. p.) podlegają jurysdykcji trybunałów skarbowych (hacienda) albo gubernatorów cywilnych i wojskowych l) organów im podległych (alkaldów czyli burmistrzów). Względnie więc najkorzystniejszy stosunek pod względem ilości przestępstw zdają się przedstawiać: Belgia i Niderlandy, gdyż zwłaszcza ten ostatni kraj, pod względem represyi, wyprzedza nawet kraje teu-tońskie a mała liczba przestępstw niedaje się tu już tłumaczyć niedostatecznością prowencyi policyjnej, której działanie ułatwia zgęszczo-na w całym kraju ludność, gęsta sieć komunikacji lądowych i wodnych i zupełny brak naturalnych kryjówek dla złoczyńców, jak puszcze, zarośla i góry.
Geograficzne warunki kraju a stąd pod wpływem kolei dziejowych wynikły stan polityczny, ekonomiczny i obyczajowy społeczeństwa, wypowiada się w sferze moralnej, nie tak ilością, jak rodzajem przestępstw. Dla uogólnienia, zamiast wadliwego podziału na przestępstwa dotyczące własności a osób (jak gdyby w przestępstwie szło szczególniej o to, kto jest pokrzywdzony a nie o sarną winę albo natężenie występnej woli!), trzymać się tu będziemy przyjętego przez Wiedeńskie Bióro Statystyczne podziału na przestępstwa wynikające z namiętności a niedostatku lub iądzy zysku, wyróżniając jeszcze te, w których oddziaływa żywioł polityczny—samowola, niesforność, duch opozycyi i t. p. z nieprawidłowego stosunku państwa do społeczeństwa wynikłe. W 1-ej kategory występują: czyny przeciwko życiu, zdrowiu i czci pójedyńczych osób, występki przeciw obyczajności, na-koniec podpalenie i zniszczenie własności wyjątkowo tylko żądzą zysku powodowane. Do drugiej należą: kradzieże, rabunki, oszustwa i różne fałsze. Trzecią obejmujemy ogólnem nazwiskiem czynu gwałtu publi-
‘) Tak w r. 1800 z 1. 120608 wykroczeń 81285 czyli 642 na 1000 załatwiono administracyjnie a tylko 45323 czyli 358 na 1000 sądownie. Por. „Annuario estadistico de Espana1’ 1863. Mayr. „Statistick der GerichtlP che Polizei“. Miinchen 1867. Legoyt. „La France et l’Etranger“ vol. I, p. 407.