page0389

381

Siarczany kwas — Siarczyński

wozowy. Kwas siarczany rozcieńczony zmięszany z alkoholem znajduje użycie wewnętrzne jako Miwtura sulfurica acida (Ehxir acidum Haller i) i zewnętrzne, jako Aqua mlmraria acida. Z zasadami tworzy sole zwane siarczanami, z których najważniejsze są: siarczan wapna (gips), siarczan sody (sól glauberska), siarczan magnezyi (sól gorzka), siarczan miedzi, cynku i żelaza (koperwas miedziany, cynkowy i żelazny). W płynach można wykazać obecność kwasu siarczanego zapomocą roztworu chlorku barytu, który z kwasem siarczanym daje osad ciężki biały, będący siarczanem baryty.

Siarczany albo Siarkowy kwiat ob. Siarka.

Siarczyński (Antoni), prawnik, urodził się w r. 1753 w Chruszczowi-cach na Rusi. Nauki odbywał w Krakowie, poczem przybył do Warszawy, przyjęty do kancelaryi króla Stanisława Augusta, był w r. 1791 sekretarzem sejmowym, a za utworzeniem królestwa prezesem rady obywatelskiej województwa Mazowieckiego i nadzwyczajnym radzcą stanu. Umarł w roku 1820. Wydał z druku: 1) Dyaryjusz sejmu ordynaryjnego od dnia 16 Grudnia 1791 roku, (Warszawa, 2 części, m folio). 2) Dyaryjusz sejmu królestwa Polskiego, (tamże, 1818, in fo.io), toż po francuzku.— SiOTCZyński (Franciszek), brat poprzedzającego, urodził się w Chruszczowicach 1758, po odbytych naukach w Jarosławiu przyjął suknią zgromadzenia pijarskiego wPo-dolińcu, i tamże uczynił professyją zakonną 1775. Brał jeszcze potem dalsze nauki w Rzeszowie i Międzyrzeczu koreckim, i sam uczył w klassach niższych. W r. 1781 w Krakowie słuchał teologii, a na kapłana w Warszawie wyświęcony został 1783 roku Od 1782 uczył w Warszawie w kollegijum nobilium, historyi i jeografii przez lat 4, zaś w latach 1785 i 1786 w Radomiu; poczem wezwany znowu do Warszawy, był kaznodzieją królewskim przez dwa lata. Jeszcze młody, lecz pełen zdatności, pałający żądzą oświecenia, zwrócił wkrótce na siebie uwagę przełożonych i samego króla, na którego dworze poznał wszystkie ówczesne znamienitości literackie. W r. 1789. będąc wysłany od zgromadzenia na kapitułę prowincyjonalną, otrzymał od papieża uwolnienie od ślubów zakonnych, a od króla probostwo w dobrach stołowych Kozienice. Jak się szczerze dobrem swojej parafii zajmował, dowodzi jego staranie o zaprowadzenie tamże szkoły i szpitala, na które część własnych dochodów ofiarował, a król mu kazał dopłacać na ten cel 100 dukatów rocznie. W roku 1790 został kanonikiem warszawskim i warmińskim. Straty iakie w Kozienicach doznał podczas wojny i przez pożar przypadkowy, skłoniły go do przeniesienia się ztamtąd na probostwo w Łańcucie, a następnie aby mieć jeszcze więcej do nauk swobody, zamienił się na probostwo w Jarosławiu, które do samej śmierci posiadał. Tu przez lat 23 pełniąc obowiązki dziekana i proboszcza, wszystek wolny czas poświęcał niezmordowanym badaniom historycznym, i zgromadził skarby wiadomości do dziejów polski należących, których część mała ogłoszona została drukiem, a większa daleko w notatach i niedokończonych dziełach pozostała. W r. 1827 wezwany do Lwowa na dyrektora sprowadzonej świeżo z Wiednia biblijoteki Ossolińskich, przyjął nowy ten obowiązek, i z zapałem go wykonywał, nie przerywając swoich poprzednich naukowych prac, wśród których nagle z piórem w ręku życie zakończył d. 7 Listopada 1829 roku. Byłto mąż wielkiej nauki i ogromnego oczytania. Zajmował się różnorodnemi przedmiotami, a najwięcej historyją poiską. W porównaniu ze współczesnymi był postępowym pisarzem, i pojmował potrzebę krytyki historycznej, lecz nie mając należytego do niej usposobienia i przygotowania, sam wcale nie był krytycznym. Zanadto spuszczał się on na swoją