page0416

412

nia. Jeżeli zechcemy w sposób powyższy eliminować rozmaite narządy, wówczas każde drugie oko, ucho, nerka itd. może się okazać zbyteczne, bo możemy przecież widzieć jednem okiem, a słyszeć jednem uchem. Nie znamy wprawdzie dotąd dokładnie roli fizyologicznej wyrostka robaczkowego, ale czyż akta tej sprawy już są zamknięte? Wszak sam prof. Nusbaum nazywa nienaukowem twierdzenie, iż ten lub ów narząd nie posiada żadnego przeznaczenia funkcyonalnego; do tego patologowie Dr. Albrecht i Flesch są zdania, że ów appendix, zaopatrzony w naczynia limtatyczne, spełnia rolę gruczołu pomocniczego przy funkcyach grubego jelita¹). To też słuszne są słowa Huxleya: »Jest prawne niemożliwą rzeczą udowodnić, że jakaś cząstka, w jakimkolwiek stopniu jest ona szczątkową, nie przynosi żadnego pożytku, czyli że nie posiada żadnej roli w gospodarstwie (organizmu); jeżeli zaś jest użyteczna choćby w stopniu najmniejszym, to nie zachodzi żadna racya, dlaczegoby nie miała być stworzona w przypuszczeniu, iż było dokonane stworzenie bezpośrednie« ²).

Zresztą jeżeli owe narządy szczątkowe mają być tylko pozostałością narządów niegdyś lepiej wykształconych, to powunny wciąż się zmniejszać, skoro w walce o byt mają być nieprzydatne, a nawet szkodliwe; czyż atoli skrzydło strusia inne było przed wnękami, a krótsze dzisiaj? W dodatku sami darwuniści nie są w zgodzie co do przyczyny owych narządów' szczątkowych; Romanes bowiem, Eimer i Darwin³) utrzymują, że narządy wspomniane atrofieją w^rskutek tego, iż nie były w użyciu; natomiast Weismann⁴) przypisuje ich zanikanie procesom doboru. To też nawet Karol Yogt, a także i Huxley nie przypisywali narządom, tak zw. szczątkowym, żadnej siły dow^rodo-wej na korzyść przeobrażania się gatunków⁷, a Darwin, jak się okazuje z jego listu do Haeckla, wyznał, że problem zanikania narządów nieużytecznych wprawiał go zawsze w kłopot niemały.

Co się wreszcie tyczy argumentu Lotsy’ego, iz Bóg, jako

’) Por. Natur und Kultur. Heft 22, l!i08, str. 689.

*) Huxley: L’evolution et 1 origine des especes. Paris 1892, str. 289.

³) Por. Natur- und Offenbarung. 1898, str. 755 nastp.

<) Por. Aug. Weis mann: Uber Germinal-Selection, in Compt. Rend. du 3-e Congr. intern Zoolog. (Leyden und Jena), 1896, str. 33.

http://rcin.org.pl