page0525

517

Skaryszów — Skowroński

Kazimierz 1650, Jan III 1670. Ostatni chcąc dopomódz do wzrostu miasta, które wtenczas przez powszechne klęski, oraz nader częste pożogi do wielkiego spustoszenia przyszło, dodał do dawniej istniejących dwa nowe jarmarki. Toż uczynił kroi August II w r. 1720, August III 1746, nakoniec Stanisław August w r. 1777. Wreszcie po suppressyi zakonu Miechowitów przeszło na własność rządu. Pierwotny kościół parafijalny tutejszy drewniany kilkakrotnie był spalony i nanowo odbudowany. Teraźniejszy murowany wystawili Miechowici w r. 1700, z okrągłą kopułą, przez wierzch oświfeconą, z kaplicą Matki Boskiej, w którym znajdują się grobowce rodziny Sobieszczańskich, dziedziców sąsiednich włości starostów Chreptojowskich i cześników inflantckich, wielkich dobrodziejów tego kościoła. Obecnie Skaryszów jest ubogiem miasteczkiem, liczy 1,189 ludności, po większej części rolnictwem trudniącej się, ma domów drewnianych 152, fabrykę sukna, octu, garbarnie, magistrat i 6 jarmarków do roku. Obszerniejszy i dokładny opis tego miasta przez ks. J. Gackiego, wydrukowany jest w Pamiętniku relig. morał, na r. 1853 str. 221 do 357.    *    F. \L S.

Skarzyk, w języku bartników, wiąz woskowy, albo pierwsze wiązanie pszczelne w ulu. (Ob. Bartnictwo).

Skarżyński (Szczęsny), kaznodzieja, kanonik warszawski, żyjący w drugiej połowie XY^TI wieku. Wydał z druku Kazanie na obseąuiach żałobnych królewncj Jej M. polskiej Katarzyny Jagiełło wny (Kraków, 1584, w 4-ce), wymowne piękną polszczyzną i historycznemi o Zygmuncie I i Katarzynie, najmłodszej jego córę, wiadomościami zalecające się.    F. M. S.

Skawina, uboga mieścina w Galicyi, obwodzie Wadowickim, nad rzeczką Skawinką położona. Był tu niegdyś obwarowany zamek, w którym król Kazimierz Wielki często przebywać lubiał. Posiada kościoły: farny i Matki Boskiej, oba murowane lecz nie sklepione. Akta kościołów skawińskich w czasie pożaru spalone, tylko magistrat z aktami i przywilejami w bogatym dochowanemi zbiorze, świadczy o kwitnącej przeszłości, wykazując sw^robody miejskie już od 1364 r. Mieszkańcy tutejsi żywo przechowali w podaniu pamięć swego dobrodzieja Kazimierza Wielkiego, a zarazem upadek miasta uważają za nieochy-bną konieczność, twierdząc, iż przodkowie ich, jadącego tędy ś. Stanisława złapali i królowi wydali, za co Stanisław przeklął ich na nędzę i upadek. Skawina dobremi wiśniami zaopatrza Kraków, za którego prawie przedmieście uważać ją można. Ludności liczy do 1,000 mieszkańców', posiada magistrat i szkołę trywijalną; odległa mil 4 od Wadowic.    C. B.

Ska.Winia.ki, taką noszą nazwę wieśniacy z okolic miasteczka Skawiny pod Krakowem. Oprócz rolnictwa zajmują się małym przemysłem, jak wyprawą zgrubsza skór bydlęcych i t. p. Sukmany noszą barwy niebieskiej, obszywane czerwonemi taśmami, przewiązane pasami Zielonemi albo ponsow^emi. Niewiasty takież noszą, lubo krótsze sukienki, z pod których ukazują się barwi-ste spódnice i gorsety koloru zwykle ezerwonaw eg'o; lud dorodny i pracowity.

Skowroński (Karol, hrabia), brat rodzony cesarzowej Katarzyny I. W roku 1721, z rozkazu Piotra I, przybył z Kurlandyi do Petersburga, mianowany hrabią, otrzymał od cesarzowej znaczne dobra. Zostawił dwóch synów: Jana i Marcina, tudzież dwie córki, Zofiję i Katarzynę, h tych pierwsza, wydąną była za szambelana dworu rossyjskiego, hrabiego Sapiehę Piotra, syna Iwana, feldmarszałka wojsk rossyjskich; druga wyszła za generała en chef, barona Korfa. Z synów jego, Marcin, generał i wielki niisirz dworu, umarł w ro-