page0659

651

Rzodkiew — Rzut

dzą. Lecz co najwięcej wstrzymuje Europę od wprowadzenia tej rośliny w powszechną uprawę, to przymioty samego oleju, który ogromnie kopci, i dla tego tez nawet Chińczycy używrają więcej oleju rzodkwiowego do robienia tuszu, jak do świecenia w' lampach W ogóle użycie rzodkwi ogranicza się u nas jedynie do jedzenia, zwłaszcza w miastach, jako zakąska przedśnia-daniowa lub przedobiadowa, i to w odmianie miesięcznej czyli rzodkiewki, kiedy rzepę (ob.) jadają więcej po wsiach, i to gotowaną. Wprawdzie rzodkwi murzynki konsumuje się także dosyć, ale od uboższego ludu lub od żydów. Rzodkiew znaną była u nas od dawnj^rch czasów, a Syreński dość obszernie o niej pisze w swym Zielniku, w końcu XVI wieku drukowanym. Pierwotnie pochodzi ona ze Wschodu, i tam używaną już była od starożytnych narodów, kiedy rzepa (ob ) i jej odmiany, pochodzą z północnej Europy, gdzie ją już Celtowie, Gallowie, Normandowie i Słowianie uprawiać umieli. F. Be....

RZUCÓW, wieś prywatna w^r gubernii Radomskiej, w powiecie Opoczyńskim, od stacyi pocztowej Szydłowiec mil 2 odległa, obecnie własność p. Krygiera, który posiada tu znakomite zakłady fabryczne i kopalnie rudy żelaznej. Piec wielki do przetapiania rudy żelaznej z machiną- parow'ą o sile 8 koni, produkuje od 15 do 20 tysięcy centnarów' surowizny. Piec kuplowy do odlewów, walcownia sztabow^ra, w^ralcownia blachowa z machiną parow^rą o sile 21 koni. Pudlingarnię i fryszerka o 2 ogniskach z machiną parową. Produk-cyja roczna żelaza w storcach wynosi 15,000 centnarów, drobnego 4,000 centnarów', blachy w pudach 10,000 centnarów. Drutarnie oraz machiny do wyrabiania gwoździ drutowych, fabryka gwoździ maszynowych z machiną parową

0    sile 12 koni. Warsztaty stolarskie, heblarnie, fabryka gontów z machiną parową przenośną i t. d. Znajdują się tu kamieniołomy ciosowe, którego wierzchnie pokłady używane są do budowli miejscowych, w 4 stopach dają doskonały kamień na osełki, a od 9 stóp znajduje się kamień w pokładach grubych na 4 stopy szerokości, zdatny do wszelkiej wyrobów'. W terrytorium dóbr Rzucowa znajduje się bogaty pokład glinki żółtej ugrem zw anej i obfite pokłady glinki ogniotrwałej. Wieś Rzuców* liczy ogólnej ludności 165 głów. F. M. S.

RZUmpie, W górnictwie, wyrzuty, odchód kruszczowy na nic nieprzydatny, ztąd rzumpiacz, górnik rzumpie uprzątający.

Rzut Qprojectio). Rzutem punktu na płaszczyznę zowie się w geometryi spodek prostopadłej z tegoż punktu na płaszczyznę spuszczonej; linija prostopadła nazywa się liniją rzucającą, płaszczyzna zaś, do której linija rzucająca jest prostopadła, płaszczyzną, rzutów. Rzutem linii jest zbiór rzutów punktów' na tejże linii znajdujących się; rzutem więc linii prostej jest linija prosta wynikająca z przecięcia się płaszczyzny rzutów z płaszczyzną do niej prostopadłą przez liniję daną poprowadzoną; rzutem zaś linii krzywej jest linija krzywa, wynikająca z przecięcia się płaszczyzny rzutów z powierzchnią walcową do niej prostopadłą, której kierownicą jest krzywa dana. Mając dane rzuty punktu lrnu, na dwóch płaszczyznach rzutów, można oznaczyć położenie tegoż punktu, linii w przestrzeni, a tern samem ze znanych rzutuw bryły jakiejkolwiek na dw'óch płaszczyznach, można oznaczyć też bryłę. Nauka o rzutach jest podstawą geometryi zwanej wykreślną, któręj zasady położył Monge i którą zastosował do kamieniarstwa, ciesielstwa, perspektywy, cieni i t. d. W budownictwie plan jest rzutem poziomym ścian i części budynku, elewacyja zaś

1    przecięcia pionowe są jego rzutami pionowemu Rzuty, o jakich mówiliśmy, nazywają się prostak ątnemi\ możemy zaś uważać za rzuty punktów, punkta przecięć się linij przez też punkta przechodzących, równoległych do jakiejkol-