page0719

ŚmiesiKowics — Śmigielska    7ii

■rowgłosu, ran jeden więcej miewając uczniów, niż wszyscy ra*eiu profesaorowi* kollegijum mniejszego. Zjednało mu to względy najwyższych dostojników, a nawet królów Zygmunta III i Władysława IV. Wylała się też jego zdolność krasomówcza i poetycka, prawie w niepoliczonych pisemkach. Gpusciwsz) katedrę i kolegijum mniejsze oddał się nauce lekarskiej we Włoszech, a otrzymawszy w Padwie stopień doktora medycyny wrócił do kraju i postarał się

0    wcielenie do uniwersytetu krakowskiego. Wcielony do wydziału lekarskiego 1699 r. piastował w uniwersytecie najwyższe godności, mianowicie zaś znntęp stwo kanclerza, zlane nań przez Piotra Gembickiego, biskupa krakowskiego, w r. 1643 i urząd rektoro w latach 1645 i 1646. Trudniąc s.ę praktyką lekarską miał spisać znaczną księgę własnych w ty m przedmiocie spotrzeżeń, zebrawszy znaczny majątek z tejże praktyki, zapisał z tego znaczną summę, bo 70,000 ówczesnych złotych na założenie bursy, którą nazywano Śmieszkowską, na wychowanie biednych uczniów, przedewszystkiem z Brzezin, tudzież dwóch z Krakowa zpowinowaconych z doktorami medycyny. Prócz tego głównego, poczynił wiele pomniejszych zapisów dla kościołów, szpitalów tak wewnętrznych, jak i za miastem. Wydał mnóstwo ważnych dzieł lekarskich i nielekarskich częścią dla bursy częścią dla powinowatych. Umarł w Krakowie 9 Września 1646 r. Wydał z druku, oprócz mnóstwa panegiryków, łacińskich wierszy, ód

1    elegij osobno drukowanych, ważniejsze następne dzieła: 1) A osce te ipsum

seu de cognitione sui (Kraków, 1640).    2) Vita D. Barthol. Nowodworem

(tamże, 1696).    3) Dwie fundaeyje Bartłomieja Nowodworskiego (tamże,

1693, w 4-ce). Zawiera opis zakładów naukowych przez tegoż zrobionych w Krakowie.    F. M. S.

Śmietana Tłustość w mleku znajdująca się w postaci drobniutkich kulek, widzianych pod mikroskopem, przez zostawienie mleka w spokojności i w chło-dnem miejscu, zbiera się po większej części na wierzchu, a pod nią znajduj* się mleko koloru niebieskawego. Zebrawszy z wierzchu ten płyn żółtawy i dosyć gęsty, za pomocą płaskiej łyżki, otrzymamy co nazywamy śmietany słodką albo śmietanką, pozostałe zaś mleko zowie się zbieranem. Jeżeli zaś czyto w skutek dłuższego zostawienia mleka, czyli też w skutek wyższej temperatury mleko skwaśnieje, zebrana na wierzchu śmietana będzie daleko gęściejszą i także kwaśną, a to z powodu mołej ilości kwasu mlecznego (ob.) w niej się znajdującego.    T. C.

Śmigielska (Józefa), współczesna literatko, córka półkownika b. wojsk polskich. Wychów anie naukowe odebrała w instytucie Alexandr/jsk.i.m w Puławach, na koszcie rządowym, przy ukończeniu takowego otrzymała medal srebrny i patent na guwernantkę. Pierwszą pracą literacką była grana w roku 1846 na teatrze warszawskim Rozmaitości, komedyja pod tyt.: Wielfci pan starej da*]/. W r. 1847 w Atkeneum Kraszewskiego drukowała, udataą i pełną życia i prawdy powieść, pod tyt.: Osm obrazków^ w jednej ramie. W roku 1853 B. Wolff ogłosił w Petersburgu powieść Śmigielskiej, we 2 tomach, pod tyt.: Sukcessyja i praca. W roku 1854 i 55 wiele artykułów drukowała w Dzienniku Warszawskimi, pod redakcyją Henryka hr. Rzewuskiego; oraz w Gazecie Codziennej. W r. 1856 zaczęła wydawać pismo pod tyi.: Zabawy przyjemne i pożyteczne, którego zbiór VI tomów wynosi. Następnie ogłosiła "Zabawy umysłowi, a w r. 1861 wraz z Alexandrą z Chometowskich Borkowską, założyła Kółko domowe, pismo peryjodyczne, wybornie redagowane, w początkach raz na miesiąc wychodzące, a od paru lat dwutygodniowo. W r. 1865 poślubiła doktora medycyny Dobiesze* rskiego, zachowując w pod pi—