page0038

28

Zobaczymy teraz, jakie mamy dowody duchowości duszy.

Duchowość duszy ludzkiej opiera się na dowodach podwójnego porządku; jedna są zewnętrzne i podrzędne, drugie wnętrzne i pierwszorzędne.

Pierwsze są mniej naukowe, lecz wywierają na sumienie wpływ praktyczny i skuteczniejszy może niż drugie.

Można je sprowadzić do tej krótkiej argu-mentacyi:

Porządek moralny wymaga żeby dusza nie przestała żyć po śmierci ciała. Otóż nieśmiertelność duszy ludzkiaj jest właśnie następstwem całkiem naturalnem jej duchowości. Zatem rozum musi uznać duchowość duszy z tem przeświadczeniem, z jakiem afirmuje istnienie życia przyszłego, nieśmiertelnego, jako koniecznej rękojmi moralnego porządku.

Ten dowód rozwiniemy w innej rozprawie.

Dowody wnętrzne niemateryalności duszy ludzkiej czerpiemy z roztrząsania aktów poznawania i woli rozumnej.

Badajmy najprzód nasze pojęcia i myśli. Myśl, jestio modyfikacya, której ulega podmiot myślący. Otóż wszelka modyfikacya, jakiej doznaje podmiot organiczny czyli materyalny, podlega naturalnie rozciągłości i własnościom z rozciągłością złączonym.

Zbyteczną jest rzeczą dowodzić, że objawy królestwa roślinnego i funkcye życia roślinnego podlegają rozciągłości. Podobnie rzecz się ma

http://rcin.org.pl