page0980

¹

wfc    Stanowisko — Staphylus

Stanowisko, w ogoie miejsce wybrane na spoczynek dłuższy lub krótszy lub też na osiedlenie stałt. W języku łowieckim ma dwa znaczenia: 1) miejsce, gdzie myśliwy zwierza czeka. 2) Miejsce pobytu zwierząt. (Ob. Bartnictwo).    K. Wl. W.

Stanówka, rzeczka w królestwie Polskiem zaczyna się powyżej wsi Do-maszewice w powiecie Łukowskim, płynie około Ulana r za Starą Wsią wpada z lewej strony do Bystrzycy, ubiegłszy mil 3.

Stanowniczy Ob. Łowczy.

StanOWniCZy, liczył się jako nizki urzędnik, albo sługa dworu królewskiego, zostający pod marszałkiem wielkim. Obowiązkiem jego było utrzymywać porządny spis izb gościnnych w zamku królewskim, tudzież przyjezdnych książąt zagranicznych, senatorów' i posłów ziemskich, którzy, jak za czasów króla Sobieskiego, w czasie sejmu, dostawali pomieszkania w zamku. K. Wl. W.

Stanuliszek, jezioro w Królestwie Polskiem, gubernii Augustowskiej, powiecie Sejneńskim, gminie Kadaryszki położone, rozległe morgów 10. Stany, ob. Stan.

Stany generalne Ob. Generalne Stany.

Stany Zjednoczone Ameryki Północnej i Południowej oh. Zjednoczone Stany.

Stanza, wyraz włoski, dosłownie: przestanek, zwrotka poetyczna, szczególnie ośmiowierszowa, ottararirna (ob.).

Stapf (Józef Ambroży), kanonik, doktor i professor teologii w Insbrucku, a następnie w Brixen, urodził się w Fliess, w Austryi. W roku 1832, wydał* Pedagogikę, w duchu katolickim, w r. 1810 Historyję Starego i Nowego Testamentu dla szkół drugorzędnych austryjackich; najsłynniejszem jego dziełem jest: Theologia moraks in compendium redacta (1827, tomów 4). Wydał także jej skrócenie, zaprowadzone do wszystkich szkół teologii. Ogłosił także teologiję moralną, w języku niemieckim. Moralność Stapfa jest teoretyczna i praktyczna, i sprzeciwia się stanowczo dążnościom semi-racyonalizmu wielu moralistów nowoczesnych niemieckich. Zasady moralności są u niego prawdami objawionemi, również jak zasady dogmatyczne. Umarł Stapf w początkach roku 1844.    j

Stapfer (J. Fryderyk), teolog, urodził się w Bruck roku 1708 był predykantem w Diesbach, umarł r. 1775. Wydał dzieła: Instilutiones theologiae polemicae, (1743, tomów* 5; drugie wydanie w Augsburgu 1752); Grundsdtze der wahren Religion, to jest zasady prawdziwej religii, 1746 —53, tomów* 12 Christhche Morał (1756, tomów 6).— StŚLpfcr (Jan), brat poprzedzającego, urodzony roku 1719, był professorem teologii w Bern, umarł roku 1801. Jega dzieła są: Theologia analytica, (Bern, 1763); Kazania, Predigten (1761, do 1781, tomów 11) i Supplementband (1805). Przetłomaczył Psalmy wierszem dla kościoła berneńskiego.— St&pfer (Filip Albert), urodził się roku 1766 w Bern, uczył się w Getyndze, rząd helw*ecki mianow ał go ministrem oświecenia publicznego, w roku 1801 był założycielem dzieła peryjodycznego Ar-chwes du Christianisme. Umarł roku 1840.    L. R.

Staphyłus (Fryderyk), znakomity teolog niemiecki XVI wieku, urodził się w Osnabriick r. 1512. Liczne odbywał podróże. W r. 1536 przybył do Wittenbergu, i tu mieszkając lat dziesięć, zabrał przyjaźń z Lutrem i Melanchto -nem. Na polecenie ostatniego Albert, książę pruski, powołał go r. 1546 na pro-fessora teologu w Królewcu. Tu prowadził spory w przedmiocie usprawiedliwienia z Wilhelmem Gnapheus i Andrzejem Osyandrem. Rosterki dogma—