423
cząwszy od najmnićj. doskonałych, im bardziej zbliżamy się do człowieka, tćm większą spostrzegamy w nich skłonność i liczniejsze sposoby używania płciowych roskoszy.
Bez wątpienia, jeżeli fizyjologicznie zastanowimy się nad wielką czułością i różnicami w układzie człowieka, nie okaże się on najczystszym między zwierzętami. Przeciwnie moglibyśmy sądzić, że ten pan stworzenia przeznaczony został do najgorętszych roskoszy, i że hojnie obdarzyła go niemi natura.
Najprzód człowiek obdarzony jest w najwyższym stopniu przymiotem równie szacow nym jak ‘zgubnym, to jest nadzw yczajną, tak we względzie fizycznym jako i moralnym, czułością. Ciało jego jest gołe, a stąd wszędzie czułe, tak na boleść jako lóż ua roskosz i ła-skothwe dotknięcia; wcale zaś inaczej usposobione są pod tym względem zwierzęta, których skóra pokryta jest wszędzie siercią, pierzem lub tęgą, suchą powłoką.
Jego żywa wyobrażania przedstawia mu tysiączne obrazy, już to roskoszy, już cierpień, przez nię on ponosi męki lub doznaje roskoszy wprzód niż ich rzeczywiście doświadczy, kiedy tymczasem zwierzęta obecne tylko czują wrażenie, i zawsze mniejsze. Dla tego patrzą na samice bez żadnego poprzedniego ku nim usposobienia; ich namiętności nic nie barwi ani pobudza, kiedy tymczasem owe napół otwarte osłony, owa zalotna skromność z jaką kobićta ukrywa i pozwala domyślać się swych wdzięków, stokrotnie pomnażają i tak już wygórowane żądze mężczyzny: tern więcej bowiem lubimy sobie wystawiać im mniej widzimy. Dobrze o tćm wiedzą owe roztropne piękności, co to nigdy pokazać się nie chcą inaczćj tylko w ukończonej toalecie, i starannie ukrywają sceny zakulisowe, które częstokroć mogłyby osłabić urok, jak mówi Lukrecyjusz.
Orania summopere hos vitae postscenia celnnt;
Qucs retinere volunt adstrktosque esse iu araore.
I również Owidiusz,
Multa viros ncscire decet, pars maxima rerum
Offcndet, si non iuteriora tegas
A potem, ponieważ ludzie przeznaczeni są do towarzyskiego życia, którego pierwiastkiem jest rodzina, przeto rozmaitemi wypada-