scandjvutmpb501

149

Większa przeto szerokość miednicy jest przyczyną, ze łatwićj i szczęśliwiej odbywają połogi, jak świadczą wszyscy podróżni, a nawet wtedy gdy te kobićty zostaną matkami w dziewiątym lub dziesiątym roku swego wieku.

Kobiety Kaaiguis, równie jak ich mężowie są tak brzydkie, iż naród ten do małp był przyrównany. Większa część rodowitych Amerykanów, mają również organy płciowe mocno ścieśnione: wiele z pomiędzy nich karmi swe dzieci dwa do trzech lat. Kobićty w Chilii, są tak płodne iż często wydają na świat bliźnięta. Toż samo zdarza się mieszkankom Pensylwanii, których klimat sprawia podobny skutek i na bydlętach. Te prawie wszystkie, dzikie kobiety, rodzą najłatwićj i bez bólów, nawet w zimnych okolicach. Karaibowie w Gujanie osobliwszy zachowują zwyczaj. Gdy żona zle-guie, tedy wstaje i idzie do roboty, a mąż kładzie się w łóżko i przyjmuje za nią odwiedziny. Ten sam zwyczaj widział Pison w Brezylii; rzecz osobliwsza, że go także miały dawne ludy po nad pontem euksyńskim jako to Tybareni według Apolłonijusza Ro* dyjskiego, tudzież Korsykanie za czasów Dyjodora Sycylijskiego; do dziś dnia istnieje on jeszcze w niektórych okolicach przyległych górom pyrenejskiin.

Nic wreszcie nie może być biedniejszego nad stan żon u wielu ludów amerykańskich: Orynokojki lękają się stanu małżeńskiego, dla jego niewoli, i ciężkićj pracy. U mężczyzn sarnę tylko ceniących dziką odwagę, i ślepe gwałty, słabsza istota okupywać musi udzielaną jćj opiekę całą swoją wolnością i szczęściem. Dla tego też tam kobiety często spędzają płód umyślnie i tracą swe córki aby je ucitronić od tak nędznego życia. W Grenlandyi grzebią żonę obok męża, bo inaczćj umarłaby z głodu, mianowicie w tak przykrym klimacie. Inąi porzucają ułomne dzieci, jako niezdolne do zachowania na ziemi swego życia; bo tćż w owych dzikich krajach, i przy tak trudnym sposobie życia, ułomne dzieci zwykle nie dochodzą dojrzałego wieku. To nam wyjaśnia dla czego wszystkie te ludy dobrze są zbudowane, i dla czego nie widać tam było ani garbatych, ani krzywych i innych ułomnych. Lecz od czasu jak Amerykanie podbici zostali przez Hiszpanów i gdy bezpieczniejsze życie dozwa-