206
ni do przedsięwzięć najśmielszych (1). Szczególniej sposobni są do sztuk mechanicznych i przemysłowych; nieprzyjaciółmi są niewoli, powodują się punktem honoru, gdyż oni jedni na całćj kuli ziemskiej, przypuszczają pojedynek. Wszystkie narody rasy Wizygotów i inne białe z Chersonezu cymbryjskiego pochodzące, utrzymywały zawsze zasadę, że ludy mają prawo obierać sobie lub odrzucać rządcę, jak tego dowodziły dawne zwyczaje we Francyi, Karyntyi, w Aragonii, Anglii i t. d. Również w tej jednej tylko ze wszystkich ras rodu ludzkiego, widzimy rządy najregularniejsze i najmniej ze wszystkich na całej kuli ziemskiej uciążliwe, w niej kwitnie przemysł i sztuki na najwyższym stopniu do jakiego kiedy dojść mogły na ziemi. Rozum ludzki rozwinął się tu więcej niż gdziekolwiekbądź i nabrał zadziwiającej, nieznanej innym narodom dzielności i śmiałości. Kobiety używają tu wolności i równości praw, którym wrodzona zalotność wszystkim tym ludom, daje w pewnych razach pierwszeństwo przed prawami mężczyzn. Taki to jest duch kawalerskiego uniesienia, którym się zawsze u nas szczycono i który nas odróżnia od wszystkich innych ludów u których kobiety żyją w poddaństwie, a nawet jak jaka własność bywają sprzedawane; przeciwnie u nas mają one zupełną wolność poddać się lub odmówić; inaczej rzecz się ma z kobietami w mniej ucywilizowanej rasie słowiańskiej (2).
Lud szczepu kouopialego czyli gockiego okazuje się także przyjacielem dobrego stołu i kieliszka, podczas swój radości i przy swym naturalnie wesołym humorze. Nadewszystko zaleca się on więcćj nad inne ludy szczerością, prawością, i serdecznością, jak również zdolniejszy jest do entuzyjazmu, do heroicznego genijuszu,
(1) Tacit, Mor. Gennanor. mówi: „Necarare terram ant ezpectare fructum tam facile persuaseris, quam vocare hostes et volnera mereri: pigrurn quin ima et inert vłdetur ta dore aequirere quod pottit sagnine parare.‘-
(2) Myli się to autor, bo nietrudno byłoby nam dowodzić, i wretzcie przekonać tlę
może każdy człowiek z raty celtyckiej i teutońskiej, że jeżeli nie w wyższem to przynajmniej w równeni jeit poszanowaniu płeć żeńska w rasie słowiańskiej. Nie ma przeciwnych temu postępowań iu dow odów w czasach dawniejszych, a dziś nikt nie słyszał aby Słowianin swą żonę na sprzedaż wyprowadzał, jak się to zdarza w rasie celtycko-teotoń-akiej. Tak wpańskich salonach jak i w chatach wiejskich postępowanie naszych mężczyzn z kobietami, nie jest pod żadnym względem mniej przystojne od celto-teutońskiej delikatności, Pni/p. tlómacta.