scandjvutmp1c001

439

pomników, jako to rzeźby na kamieniach, posągów, szczątków malowideł przedstawiających te wszeteczue obrazy, naśladowane pó-żnićj w sprośnych malowidłach Julijusza Rzymianina, Corregia, Ty-cyjana, niepodobna aby Pctronijusz opisywał same zmyślone obyczaje: jego Quartilla, co to juz nie pamiętała o tćm ze była dziewicą, możeby jeszcze znalazła naśladowniczki i w innych okolicach. Jesienne bachanalija, po których się nam pozostał karnawał, nie łączyły?. się z wszelkiego rodzaju sprosnościami, podobnie jak bachanalija greckie, od których wzięły początek? Tak dalece stała się tam nieznośną rozwiązłość, i? senat rzymski przymuszony był zakazać ich 564 r. od założenia Rzymn; ale wróciły one potem i z większą niż wprzódy obchdzono je zapamiętałością za cesarzów.

Nie będziemy tu mówili o obrządkach na cześć bogini syryjskiej; którą była Wenera; a o której obszernie rozprawia Selden, wykazując wszystkie na obchodzonych w nocy jej tajemnicach rozpusty, lubo wyłączeni od nich byli mężczyźni. Azali podczas uroczystości luperkalij, safurnalij, nie bywała częstokroć posuwana rozwiązłość do najwyższego stopnia, równie jak w ate/lanes, owych więcej ni? wesołych śpiewach na igrzyskach publicznych? Azali cześć Phallusa czyli Pryapa nie była wprowadzona przez korybantów czyli kabirów z Eturyi do Rzymu, co im wyrzuca Ś. Augustyn (1)? Czy nie widziano owego sprośnego obrazu Termów wszędzie, w ogrodach i t. d.? Jużto nazywano go mutinus lub tutinus, juz fasclmm, a małe jego figurki zawieszano dzieciom na szyi; liczono to między religijne zwyczaje aby nowo-zamęzne sadzać na fascinum ogromnćj wielkości (2). Nakoniec, jakichże to bóstw wzywały młode Rzy-miauki (3)? Ś. Augustyn wymienia jeszcze inne bóstwa, jako to boginie Virginiensis, Yolupia, Stimula, Strenia, Pertunda, Premii; bożków Jugatinus, Subigus, Mttłunus czyli Priapus i t. d. Nic te? dziwnego jeżeli lud, który się szczycił pochodzeniem z We-nery i Marsa, który ustanowili Romulus i Remus, owe bękarty wy-karmione przez nierządnicę Łapę (wilczycę, skąd Lupanar), że

(1)    Cioit. Dei, lib. VII. C*p. XXI i XXIV.

(2)    Laktancyusz, De folia religione, lib. I> Arnob, Adv. gent. lib. lVi S. Augusty*. Ciuit. Dei. lib. VI. cap. IX. etc.

(3)    Su turnus, ut semen conferret; Liber et Libera ut semen emitterent; Janus, ut januam uteri aperiret. Yitunus ut yitam ilaret; Sentinus sensum.