tpn 1 2214
4301

134

kraju domowemi rozruchami zatrudniony, memógt dalszych roszczących praw do Rusi czerwonej orężem popierać, a odkładając lakowe na czas późniejszy, zatrzymał przy sobie tytuł króla ziemi halickiej i włodzimirskiej (Galicyi i Lodomeryi). Dopiero później, ho traktatem z 12. marca 1412 w Lubomli zawartym, umówili się obadwa królowie, że do czasu ich śmierci, a nawet pięć lat po tejże, wszelkie pretensye króla węg. do ziemi ruskiej zawieszone być mają; która to umowa wszelako z powodu zaszłej na Węgrzech wojny domowej a później tureckiej, do ratyfikacyi nie przyszła, a tak Ruś halicka razem z Podolem, jako dzielnica po królowej Jadwidze wniesiona, przy Polsce na zawsze pozostała. Od tej chwili rozpoczęła się dla Rusi nowa era, nowe od Polski nieod-dzielne życie; albowiem odtąd historya rzpltej polskiej jest zarazem i historyą Rusi; jej wielkość, jej sława, jej zasługi, są wielkością, sławą i zasługą tak dobrze ruską, jak polską i li-

Krakowa, i złączył dotąd odosobnioną Małopolskę i Wielkąpol-skę na zawsze, gdy tymczasem książęta szlązcy, Łokietkowi nieprzychylni , wyrzekając się krwi własnej, królowi czeskiemu pod hołd się poddali, a tak i oderwanie Szlazka od Polski na zawsze uskuteczndi (1527). — Z powodu przywłaszczania sobie ziemi pomorskiej przez Krzyżaków, których Jan, król czeski, roszcząc sobie prawo do korony polskiej, wspierał, wybuchła z tym zakonem rycerskim wojna, pośród gdy kraj cały przez głód, powietrze i napady litewskie niszczony był. W tej wojnie stoczono naostatek pamiętną bitwę pod Płowcami (1531), w której Łokietek zupełne zwycięztwo otrzymał, a nieprzyjaciela do 20,000 na placu legło. Po tak strasznym zgromieniu tego zakonu, i poprzednio już zawartym pokoju z Gedyminem, kściem litewskim, którego córkę Aldanę (Annę), w wierze katolickiej wychowanej, swemu synowi Kazimierzowi zaślubił¹) (1325), zajął się potym Łokietek ustaleniem porządku w kraju, a zaprowadzając sądy i potrzebne czynsze na wszystkie stany, gotował się wdaśnie do obwołanej przeciw Tatarom kruciaty, gdy go tym czasem śmierć zaskoczyła

r. 1335.

Kazimierz 111., syn Łokietka, został po zgonie ojca jednogłośnie na króla obrany. Poznawszy nowy król potrzebę trwałego pokoju z sąsiadami, zawarł zaraz, a to za wstawieniem się króla węg. szwagra swego, pokój z zakonem krzyżackim i Czechami, ustępując ostatnim prawa do kśztwa szlązkiego. Po śmierci Bolesława Trojdenowicza, podobnie swego drugiego szwagra, we Lwowie r. 1340 otrutego, wkroczył zbrojnie na Ruś czerwoną i połączył kraj ten z Polską na zawsze.

1

Z powodu zamezcia syna swego z tą księżniczką, jako leż wskutek zawarcia pokoju, mocą którego do 24,(500 jeńców polskich, różnemi czasy na Litwę uprowadzonych do kraju powróciło , ustanowił Łokietek order orla białego (1325), który jednak z czasem w zaniedbanie poszedł, az dopięto przez Augusta II. w Tykocinie (1708) odnowiony został.