133
poznać skutki dziedzictwa dobrych lub złych przymiotów, i jak się rasy doskonalą lub wyradzają. Zwolennicy tego przeiewku mogą popierać swe zdanie bardzo pozornemi dowodami i czynami. W istocie, nikt zaprzeczyć nie może, że ojcowie i matki najpospoliciej przekazują swym dzieciom własny temperament, a nawet rysy swój twarzy, tudzież pewne, właściwe swemu układowi ciała skłonności, w stanie cywilizacyi, w pośród tylu zewnętrznych przyczyn, które nas zmieniają.
Rośliny, zwierzęta, w dzikim stanie, podległe ustawicznie tym samym powszechnym wpływom, wcale się między sobą nie różnią; wszystkie równego wieku i tćj samćj płci jednoty, prawie na jednakowe trudy będąc wystawiane, też same znosząc wrażenia przykrych zmian powietrza, prawie równie są krzepkie, lub jednakim podlegają słabościom, w tych samych okolicznościach.
Ludzie uajbliżćj stanu natury żyjący, czyli ludzie dzicy, są jak mówią, prawie wszyscy do siebie na twarzy podobni; podobny mają temperament i niemal jednaki skład ciała, a to z przyczyny, że jednakowo żyjąc i równo używając dobrego i równym podlegając cierpieniom, niemal wszyscy w jednakim i równym żyją sianie.
Lecz jeżeli to prawTda że nasze władze umysłowe są koniecznie odpowiednie naszćj fizycznej budowie; jeżeli jak mówi Galienus, mores temperamentu segtumtur, tedy rodzice przekażą swym dzieciom równie swe moralne skłonności jak i kompleksyją. Jeżeli człowiek blondyn płodzi dzieci blondyny, jeżeli krwisty ma dzieci krwiste, czego widzimy codzień przykłady, dla czegożby też dzieci nie miały odziedziczyć także przymiotów ducha i charakteru swych rodziców, kiedy dostały ich budowę do tych skłonności uzdolnioną? Azali nie widzimy jak rysy twarzy i skłonności ciągle się odnawiają i stale się utrzymują w pewnych rodzinach, które nie wchodzą w'małżeńskie związki z osobami niższego rodu, jak to widzimy w dostojnych i szlacheckich rodzinach? Obrazy, posągi ich dawnych nad-dziadów przedstawiają w tw arzach ich pierw otne rysy, które jeszcze wyraźnie widzićć się dają w ich potomkach: takiemi są rysy rodziny Burbonów, rysy domu Lotaryńskiego panującego w Austryi; rysy domu Medyceuszów, Montraorencych i wszystkich najznakomitszych, szlachetnych rodzin europejskich, Jak surowemi byli Katonowie,