scandjvutmp801

HISTOItYJA \ATI HALNA RODU LUDZKIEGO.

KSIĘGA CZWARTA.

ODDZIAŁ PIERWSZY

O CZŁOWIEKU DBCUOWYM I OBYCZAJOWYM.

ARTYKUŁ I.

O wewnętrznych zdolnościach człowieka, któreini ród jego różni się od innych zwierzył.

Poniewaź Ilistoryja naturalna obejmuje wszystko, co Modrość Najwyższa ua tym świecie stworzyła, sądziliśmy więc, źe pisząc o człowieku nie należało spuszczać z uwagi uajwyższej jego części jaką je3t jego moralność i rozum. Bo i dusza ludzka jest także w naturze; tak chciał Ten, który urządza wszystko; połączył On ją z ciałem orgauicznćm, chciał On, aby dusza była pierwszem dla ciała prawem i przewodniczką w tern życiu. A ponieważ, mówiąc o zwierzętach, opisujemy władze niemi rządzące, sądziliśmy więc, że podobieństwo upoważnia nas do wykładu w (akiż sposób liistoryi naturalnej człowieka, chociaż dalecy jesteśmy od uważania za jedno jego rozumnej i nieśmiertelnej duszy z ograniczoną pojęlnością zwierzęcia.

Wszakże, jak każdy, tak i my pojmujemy całą wielkość i trudność tego przedsięwzięcia, i obawialibyśmy się do niego przystąpić bez proszenia czytelnika o niejakie pobłażanie, albowiem kiedy największe genijusze obłąkały się częstokroć w tym ciemnym przedmiocie, tern więćj my mamy tu praw o do odwołania się do jego łaskawych względów.

Virej, His. Nat. Tom II.

1