79
ZBIÓR OSÓB JAKO ELEMENT KONSTYTUTYWNY GRUPY SPOŁECZNEJ
Zbiór osób jako element konstytutywny grupy społecznej
Istnienie zbioru ludzi stanowi pierwszy konstytutywny element grupy społeczne). Grupy społeczne są jednak różne) liczebności, liczą od dwóch do tysięcy jednostek. Z liczebnością jednostek w grupie wiążą się trzy zagadnienia: 1) zagadnienie minimum osób, aby grupa społeczna mogła zaistnieć; 2) zagadnienie wpływu liczebności członków na pozostałe elementy konstytutywne grupy; 3) zagadnienie wpływu wartości wspólnych czy organizacji wewnętrznej grupy na liczebność grupy.
Rozważmy te zależności.
Niektórzy socjologowie utrzymuj?, że dopiero zbiór trzech osób kreuje grupę społeczną. Tymczasem istnieje wiele rodzajów dwuosobowych grup społecznych. Wystarczy w'ymienić grupy małżeńskie, grupy przyjacielskie czy dwmosobowe grupy pracy itp. Są to wprawdzie grupy proste, ale czynią one zadość wszystkim właściwościom grupy. Wskazywanie liczby trzech osób jako minimum liczby członków w grupie jest uzasadnione tym, że dopiero przy liczbie trzech osób w grupie występuje wielość stosunków interpersonalnych (a nie tylko jeden, jak wr grupie dwuosobowej), charakterystyczna dla bardziej rozwiniętych grup społecznych. W miarę bowiem wzrostu liczebności grupy rośnie liczba możliwych stosunków interpersonalnych w postaci interakcji między członkami grupy. Przy dwóch osobach istnieje tylko jeden stosunek interpersonalny, przy trzech - trzy stosunki, przy czterech osobach - 6, a przy 20 już 190 stosunków' interpersonalnych. Liczba stosunków interpersonalnych w' grupie wzrasta według wzoru n(n ~ t przy czym „n” oznacza
liczbę członków w grupie.
Wzrost liczby stosunków interpersonalnych w’ grupie może wpływać na funkcjonowanie grupy w sposób pożądany lub niepożądany w' zależności od relacji do innych elementów lub właściwości grupy. W każdym rodzaju grup i każdym konkretnym przypadku należy rozstrzygać, czy zagęszczenie stosunków interpersonalnych (interakcji) czy - przeciwnie - odgęszczenic wpłynie na skuteczniejsze funkcjonowanie grupy, czyli osiąganie celów.
Niemniej jednak formułowane są pewne reguły dotyczące zależności między elementami konstytutywnymi grupy przy izolacji dwóch elementów', jednym jako zmiennej zależnej i drugim jako zmiennej niezależnej. Oto niektóre z tych zależności.
Przyjmuje się ogólnie, że zwiększenie liczby członków' zwiększa możliwość osiągnięcia celów' wr grupach zadaniowych (np. w partii politycznej czy grupie pracy), ale jeśli zadania są podzielne.