Płynność ekspresyjna. Ta zdolność elementarna przejawia się nie w podawaniu pojedynczych słów lub innych treści jednostkowych, lecz w konstruowaniu wypowiedzi z kilku elementów. Wchodzi tu więc w grę czynność organizowania pewnej całości z odpowiednio dobranych części składowych. Niżej podajeręiy zadanie dające bardziej konkretne wyobrażenie o tym czynniku.../
Instrukcja do próby płynności ekspresyjnej
1 i 2. Zastosuj się do punktu 1 i 2 instrukcji ze stronicy 89.
3. Zadanie Twoje polegać będzie na pisaniu trójwyrazowych sensownych zdań, których każdy kolejny wyraz zaczyna się na zadaną literę. Przykład: Napisać kilka zdań
według schematu :K..........b.......n.......Raz użytym, wyrazem nie wolno
się jednak posłużyć powtórnie. Mogą tu być np. takie zdania: Kinga bawi niemowlę. Kto będzie następny; Kapitanowi brak nadziei.
4. Napisz jak najwięcej zdań według każdego z podanych niżej schematów. Pamiętaj, że raz użyte słowo nie może się powtarzać. Nie ma znaczenia, czyjakieś użyte przez Ciebie słowo pisze się z dużej czy małej litery. Masz do dyspozycjiłącznie 12 minut.
P .................. t .................... a..................
W .................. o..................... s ..................
L .................. m.................... z...................
5. Sprawdź czy nie odstąpiłeś nigdzie od warunków zadania i po skreśleniu zdań, w których znajdziesz błąd, oblicz swój wynik:
6. Jeśli chcesz powtórzyć próbę, rozwiąż zgodnie z powyższą instrukcją następujące 3 zadania, wymagające użycia w każdym zdaniu 5 słów. Pracuj 12 minut.
c ..... |
..... u...... |
_____ b...... |
..... f | |
G ..... |
..... j ..... |
..... d...... | ||
E ..... |
..... ł ..... |
.... k...... |
Płynność ideacyjna. Jest to zdolność wytwarzania idei, pomysłów w sytuacji, umożliwiającej liczne odpowiedzi i wielokierunkowe poszukiwania. Miarą tej zdolności jest liczba pomysłów, nie zaś stopień, ich zróżnicowania, który świadczy o innej już sprawności, zwanej giętkością (patrz s. 96 i nast.). Jedną z technik badania płynności ideacyjnej jest test nowych zastosowań (zwany też testem niezwykłych zastosowań), służący zresztą równocześnie — przy innym ujęciu wyników— także do badania pewnej odmiany giętkości myślenia. A oto prezentujemy próbkę zadań, wzorowaną na teście nowych zastosowań.
Instrukcja do próby płynności ideacyjnej
1. Przygotuj, ponumeruj i ułóż przed sobą 5 kartek zeszytowych, jak pokazano poniżej.
1 |
2 |
3 |
i |
5 |
2. Zadanie Twoje polegać będzie na wyliczaniu jak największej liczby zastosowań wymienionych dalej przedmiotów.
Przykład:
Szklanka, oprócz swej zwykłej funkcji naczynia, z którego człowiek pije, może w razie potrzeby znaleźć jeszcze m.in. następujące zastosowania:
— wazonik,
— foremka do wyciskania okrągłych ciasteczek,
— szablon do rysowania kółek,
— podstawka, itd.
Są to wszystko takie zastosowania szklanki, które nie łączą się ze zmianą jej formy.
Na końcu tej instrukcji podane zostaną nazwy 5 przedmiotów. Wypisz tyle możliwych zastosowań każdego z tych przedmiotów, ile tylko potrafisz. Obowiązuje jednak następujący warunek: żadne z tych zastosowań nie może się łączyć ze zmianą formy danego przedmiotu (przedmiot nie może zostać zniekształcony, rozmontowany, zniszczony).
3. Do dyspozycji będziesz miał w sumie tylko 10 minut.
4. Przeczytaj podaną niżej listę przedmiotów i przystąp natychmiast do wykonywania zadania (zastosowania każdego przedmiotu pisz na kartce z jego numerem).
Lista przedmiotów:
1. BUTELKA
2. PIŁKA DO SIATKÓWKI
3. GWÓŹDŹ DŁUGOŚCI 20 CM
4. MAŁE IMADŁO WAGI OKOŁO 1,5 KG
5. POMPKA DO ROWERU
5. Podlicz swe propozycje, sprawdziwszy uprzednio, czy żadna z nich nie powtarza się.
Na końcu książki podano dla porównania po 10 zastosowań każdego z wymienionych przedmiotów. Jeśli Twoja lista jest mniejsza, możesz spróbować uzupełnić ją przed dokonaniem porównania, notując zużyty dodatkowo czas.
Być może w tym miejscu nasunie się Czytelnikowi pytanie: czy wybitne rezultaty w podanych wyżej próbach płynności słownej skojarzeniowej, ekspresyjnej oraz ideacyjnej nie świadczą, o zdolnościach literackich, dziennikarskich itp. ?/Guilford komentuje znaczenie wymienionych czynników następująco. Czynniki płynności muszą mieć wiele
95