Top 78 bmp

2. KURSY „TWÓRCZEGO ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW*

AhsL posłużyć się skutecznie którymś z przedstawionych wariantów metody odroczonego wartościowania, wystarczy zapoznać się z krótką instrukcją. Oznacza to, iż człowiek ma pewne możliwości natychmiastowego ulepszenia pracy swego umysłu drogą małej reorganizacji zwykłego sposobu postępowania. Warto zwrócić uwagę na ten fakt.

Uzasadnione jest wszakże oczekiwanie, [Jź intensywniejszy, systematyczny trening w twórczym rozwiązywaniu problemów z zastosowaniem efektywnych technik postępowania da znacznie lepsze wynikCJ Przejawem wiary w pożytek treningu ^są coraz liczniej organizowane specjalne kursy. Cytowani już wyżej psychologowie: Pames i Meadow przeprowadzili badania nad efektywnością jednego z takich kursów^ Był to semestralny kurs „twórczego rozwiązywania problemów”, zorganizowany dla studentów uniwersytetu w Buffalo. Podstawą treści kursu była książka A. Osboma Applied Imaginativn.

W toku kursu studenci zapoznawali się ze znaczeniem twórczego myślenia, z przeszkodami stojącymi najego drodze. Ćwiczyli się w indywidualnym i zbiorowym stosowaniu metody odroczonego wartościowania. Zaprawiali się w rozpatrywaniu różnych zagadnień z wielu punktów widzenia, w posługiwaniu się specjalnymi^ listami pytań heurystycznych, ułatwiających poszukiwanie nowych rozwiązań, itp. ^Fja kursie zwracano także uwagę na wyrabianie umiejętności dostrzegania nowych problemów w otaczających zjawiskach, umiejętności formułowania tych problemów i szukania źródeł informacji, pomocnych w ich rozwiązywaniu.)

Przed kursem i po kursie poddano badaniom jego uczestników, a także odpowiednią grupę kontrolną. Badania obejmowały m.in. rozwiązywanie testów twórczego myślenia. Oto najważniejsze rezultaty omawianego badania r

1.    Studenci, którzy przeszli kurs, uzyskali w porównaniu z grupą

kontrolną:    '

—    poprawę ilości produkowanych pomysłów,

—    poprawę jakości pomysłów w 3, spośród 5, zastosowanych miernikach jakości.

2.    Dodatni wpływ kursu zaobserwowano u uczestników o różnych poziomach inteligencji i zdolności twórczych. Podobnie różnice wieku ¹

okazały się nieistotne: studenci starsi (w wieku 23—53 lat) wynieśli takie same korzyści jak i młodsi (liczący od 17 do 22 lat).    V"

3. Stwierdzono ponadto, iż wyniki kursu nie były krótkotrwałe.

W oddzielnym badaniu, poświęconym tej sprawie, grupa złożona z 24J) osób, które ukończyły kurs od 8 miesięcy do 4 lat temu, uzyskała lepsze wyniki niż 2 grupy kontrolne.

Jednym ze szczegółowych rezultatów badania było też dokładne stwierdzenie, że^osoby, które stosowały metodę odroczonego warto- .V ściowania bez uprzedniego treningu (czym zajmowaliśmy się w poprzednim podrozdziale), produkowały mniej wartościowych pomysłów niż absolwenci kursu, rozwiązujący tą metodą takie same zadania/

Mankamentem przedstawionych badań jest niewątpliwie to, iż kryteriami oceny efektywności kursu były jedynie rozmaite próby testowe, nie zaś osiągnięcia w rozwiązywaniu rzeczy wisty ch problemów zawodowych lub życiowych, które stanowią decydujący sprawdzian skuteczności nowatorskich poszukiwań.

Kurs, który był przedmiotem omówionych badań, nie jest oczywiście ani jedynym, ani też idealnym kursem tego rodzaju. Jego^program /y ,: nie rozwiązuje fundamentalnej kwestii stosunku wiedzy merytorycz- >-nej (np. profesjonalnej), niezbędnej w każdej twórczości, do techniki pracy twórczej. Ścisłość tego stosunku ujawnia się w przypadkach,

* gdy powiększenie przez człowieka zasobu swej wiedzy i doświadczenia w danej dziedzinie daje nowy impuls do twórczych osiągnięć^¹ Oczywiście idealny program treningu musi odpowiadać przygotowaniu i potrzebom konkretnych osób. Postępy badań nad psychologią twórczości przyczyniają się niewątpliwie do wzbogacenia przesłanek, potrzebnych do konstruowania optymalnych programów.

3. METODA PYTANIOWA ALTSZULERA

♦(jedną z podstawowych dziedzin twórczości jest twórczość technicz- , na. Rosnąca konkurencja i coraz bardziej wyśrubowane wymagania, stawiane twórcom nowej techniki, sprawiają, że wzmaga się także zainteresowanie subtelnościami metodycznymi ich pracy. Na brak tego , ^ zainteresowania coraz częściej mogą sobie pozwalać jedynie outsiderzy, ¹ parający się twórczością techniczną od przypadku do przypadku, na marginesie swej głównej działalności zawodowej. Bowiem outsider może się ograniczać do podejmowania twórczego tematu dopiero wów- ²

161

1

Tamże.

2

— Myślenie twórcze