0167

20    września

Betonowanie centrali oraz dwa alarmy przeciwlotnicze. Specjalnie wystawione posterunki stale obserwowały dwa pancerniki stojące w Gdańsku (drugi, „Schlesien”, wszedł w międzyczasie do tamtejszego portu), aby w momencie błysku zaalarmować baterię. Czas od momentu błysku do upadku pocisku w zupełności wystarczał, aby załoga mogła wejść do schronów. Dzięki temu betoniarze mogli z całym spokojem betonować C.A. Ludzie oswoili się już w zupełności z bombardowaniem baterii przez pancerniki.

21    września

O godz. 9.30 oba pancerniki niemieckie, „Schlesien” i „Schleswig-Hol-stein”, stojące w porcie gdańskim, rozpoczęły na zmianę bombardowanie Helu. Tym razem z dział 280 mm i 150 mm. W sumie oddały 30 salw. Na teren baterii padło 6 pocisków, przy czym jeden upadł 3 m przed transformatorem, powodując przerwę kabla z elektrowni Rejonu Umocnionego i uszkadzając lekko sam transformator. Poza tym przerwany został kabel dalmierza geodezyjnego na wieży „Baran”. Do czasu naprawy uszkodzonego kabla prąd był dostarczany przez agregat bateryjny.

22-24 września

W ciągu dnia 22 września 1 alarm przeciwlotniczy oraz dalsze betonowanie centrali artyleryjskiej ^u.

Dnia 23 września w czasie od godz. 9.00 do 11.35 ponowne bombardowanie Helu przez dwa pancerniki z portu gdańskiego. Pancerniki oddały 34 salwy. Pociski 280 mm i 150 mm. Godz. 12.15 do 13.40 — dalsizy ciąg bombardowania. Naliczono 19 salw. O godz. 16.00 pancerniki oddały jeszcze 2 salwy. W wyniku bombardowania uszkodzona została rura głosowa centrali zapasowej, dalmierz zapasowy, rozerwany w kilku miejscach tor kolejowy oraz szosa. Uległo również uszkodzeniu maskowanie oraz sieć telefoniczna.

Począwszy od dnia 18 wrześni^ padło na teren baterii ponad 50 pocisków 280 mm i duża ilość między płotem baterii a drogą obok „syren mgłowych”.

Dnia 24 września odbywało się betonowanie centrali artyleryjskiej. 25 września

Przelotne deszcze. Przed godz. 10 zauważono między Gdańskiem a Sopotem 2 pancerniki, „Schlesien” i „Schleswig-Holstein”, idące kursem na Gdynię. Pancernikom towarzyszyły trałowce, ścigacze oraz kilka tor-

¹¹ Z opracowań opartych na źródłach niemieckich wynika, że w dniu tym okręt liniowy „Schlesien” ostrzeliwał Hel, oddając 20 strzałów z dział kal. 280 mm (H. Bachmann: Der Kampf um Hela..., s. 289). Widocznie okręt prowadził ogień do innych celów niż bateria im. H. Laskowskiego.

145

10. Ostatnia Reduta