0035

Działaniom piechoty na lądzie poświęcone są dwie relacje: ppor. rez. Józefa Gazdowicza (WHMW, sygn. 265) oraz mata Witolda Huber-t a (WH MW, sygn. 231). Pierwsza z nich dotyczy działań obronnych oddziału piechoty Morskiego Dywizjonu Lotniczego pod Wielką Wsią i Władysławowem, a później pod Chałupami. Napisana barwnym językiem relacja Huberta, podoficera z „Wichra”, odnosi się do jego udziału w walkach z piechotą niemiecką pod Chałupami. Stanowi ona fragment obszerniejszych wspomnień tego podoficera.

Warunki pracy szpitala polowego w Helu, a później w Juracie, opisane zostały w pamiętniku wojennym por. rez. lek. Mieczysława Milewskiego (WH MW, sygn. 203). Na kartach pamiętnika śledzimy dzień po dniu pracę służby zdrowia Marynarki Wojennej, podziwiamy ofiarność i poświęcenie lekarzy i personelu pomocniczego. Szczególnie sugestywnie opisane zostały wydarzenia pierwszych dni wojny, kiedy to szpital w Helu przyjął i opatrzył największą liczbę rannych. W relacji ppor. rez. Alfonsa Kotowskiego (WH MW, sygn. 192) najciekawsze są wspomnienia autora z 2 października 1939 roku; służył on wtedy jako tłumacz podczas przejmowania Helu przez okupanta niemieckiego.

Oddając do rąk Czytelników wybór relacji obrońców Helu, redaktor jest świadomy tego, że niektóre z zamieszczonych opisów wydarzeń miały być może w rzeczywistości inny przebieg. Pomyłki mogły wystąpić także w datach, stopniach wojskowych, stanowiskach służbowych, a nawet w samym brzmieniu nazwisk. W wielu wypadkach znane są tylko nazwiska, brak natomiast imion kombatantów. Wydawca zwraca się tą drogą z apelem do wszystkich interesujących się obroną Helu, a więc przede wszystkim do samych kombatantów, o nadsyłanie pod adresem Wydawnictwa Morskiego sprostowań, uzupełnień, poprawek i wszelkich uwag, które umożliwiłyby w przyszłości przygotowanie pełniejszego, gdyż zweryfikowanego wyboru wspomnień. Wydawca będzie także wdzięczny za ewentualne dalsze relacje i zdjęcia, ulotki, rozkazy oraz inne dokumenty dotyczące obrony Helu; znajdują się one często nie wykorzystane w prywatnych albumach, w domowych zbiorach i archiwach. Wszelkie tego typu materiały autor prosi przesyłać pod adresem: Wydział Historyczny Zarządu Politycznego Marynarki Wojennej, Gdynia 12.

Książka niniejsza powstała z inspiracji Wydawnictwa Morskiego. Została ona napisana w ramach prac prowadzonych w Wydziale Historycznym Zarządu Politycznego Marynarki Wojennej. Autor pragnie w tym miejscu podziękować kierownictwu Zarządu Politycznego oraz szefowi Wydziału Historycznego za okazywane stałe poparcie w przygotowaniu tego zbioru relacji.

36