Justyna Wiktorowie*
Posiadając potrzebne informacje decydent może podjąć określoną decyzję i poprzez odpowiednie polecenia wydane osobom odpowiedzialnym za poszczególne działania zrealizować projekt. Podjęte działania należy poddawać kontroli, aby uniknąć lub w porę wyeliminować ewentualne błędy. Jednocześnie wyniki takiej kontroli dostarczają informacji, które mogą być wykorzystane przy podejmowaniu kolejnych decyzji. Tak więc statystyka okazuje się potrzebna nie tylko przed podjęciem decyzji, ale i po jej realizacji - na etapie kontroli działania. Statystyka umożliwia zatem zmniejszenie ryzyka wystąpienia błędnych decyzji, a także zdobycie informacji o szansach na sukces.
Naturalnym ograniczeniem badań statystycznych i ich zastosowań są jednak koszty związane z ich prowadzeniem. Przedmiot i charakter badań statystycznych dostosowuje się do celów i zadań podmiotów przeprowadzających je lub zlecających ich wykonanie. Ciekawe może być odniesienie tego problemu do badań marketingowych. Początkowo firmy prowadzą zwykle ogólne analizy, przy wykorzystaniu prostych wskaźników struktury, czasem miar dynamiki. Badania te dotyczą najczęściej sprzedaży, rynku, na którym przedsiębiorstwo działa, konkurencji. Następnie przechodzi się zwykle do bardziej szczegółowych analiz struktury wymienionych elementów', a także bardziej specyficznych studiów dostarczających wniosków na temat zależności wskazujących na np. korzyści z inwestycji w reklamę, zatrudnienia dodatkowych pracowników' lub ich szkolenia itp. Mając tę wńedzę przedsiębiorstwo idzie zwykle dalej i dąż)' do sformułowania długoterminowych prognoz lub zintegrowania planowania. W tym miejscu zachodzi potrzeba wykorzystania bardziej skomplikowanych metod statystycznych, wykraczających poza zakres tej książki, takich jak np. analiza wariancji, analiza czynnikowa, analiza dyskryminacyjna, modelowanie ckonomctryczne, prognozowanie i symulacje itp.
Statystyka publiczna definiowana jest jako system zbierania danych statystycznych, gromadzenia, przechowywania i opracowywania zebranych danych oraz ogłaszania, udostępniania i rozpowszechniania wyników badań statystycznych jako oficjalnych danych statystycznych.
Budowa systemu statystyki jest ściśle związana z zapotrzebowaniami różnych użytkowników danych. Skuteczność statystyki zależy od spełnienia dw'óch podstawowych wymagań:
• statystyka musi zapewnić, aby zbierane i opracowywane przez nią informacje były wewnętrznie spójne i porównywalne w dłuższych okresach (w przeciwnym W7padku niemożliwa byłaby analiza dynamiki zjawisk czy też opracowań prognostycznych);
12