119

należy wyposażyć w podpórkę pod stopy (jeżeli dziecko nie sięga nogami do podłoża) i w paski stabilizujące stopę. Dzieci atetotyczne, którym ta stabilizacja nie wystarczy, powinny mieć paski stabilizacyjne założone na podudzia, co ułatwi im osiągnięcie lepszej równowagi ciała (rys. 24.).

Krzesełek i siedzisk dla dzieci jest dużo i nie sposób wszystkie z nich przedstawić. Najciekawsze z nich to krzesełko-wałck, które można zaopatrzyć w^r blat (rys. 25.). Polecane dla dzieci spastycznych utrzymujących równowagę w pozycji siedzącej, które ze względu na niemożność poprawnego zgięcia i odwiedzenia w stawach biodrowych mają problemy z samodzielnym siadem. Zapewnia ono właściwe ułożenie nóg i pozwala na ruchy boczne, równocześnie zabezpieczając przed upadkiem. Niektóre krzesła są zaopatrzone w listwę i stabilizatory zatrzymujące stopy (rys. 26.). Dla dzieci atetotycznych, które mają tendencję do prostowania w stawach biodrowych i padania w tył podczas unoszenia rąk, jak i dla dzieci ze spastycznością nóg, ale dobrą stabilizacją tułowia, polecane są krzesełka trójkątne wykonane z drewna, zaopatrzone w rozpórkę (rys. 27.). Innym typem jest krzesełko cylinder (rys. 28.), które poprzez wypchnięcie barków dziecka do przodu umożliwia zabawę rękoma. Aby dziecko mogło z niego korzystać, musi umieć, stabilizować tułów. Z dziećmi atetotycznymi można prowadzić ćwiczenia na nadmuchiwanym trójkątnym krzesełku (rys. 29.). Zagłębienie siedziska minimalizuje tendencje do prostowania ciała (brak stymulacji pośladków). Trójkątny kształt pozwala utrzymać pionowo głowę i wysunąć barki do przodu, ułatwia utrzymanie zgiętych i przywiedzionych nóg. Jako że jest ono lekkie, powinno być umieszczone w narożniku pokoju, tak aby zapobiec ewentualnemu upadkowi dziecka.

Dzieci z umiejętnością stabilizowania tułowia i potrafiące równoważyć przechyły ciała powinny siedzieć na niskich krzesełkach i opierać stopy o podłogę. Początkowo możemy krzesełko - dla bezpieczeństwa - zaopatrzyć w oparcia boczne, które mogą zostać potem usunięte. Jeżeli zauważymy, że dziecko siedzi niesymetrycznie, to możemy skorygować jego pozycję za pomocą worka z piaskiem, kawałka gąbki lub innej podkładki (rys. 30.).

Dzieci zaczynąjące wstawać mogą ćwiczyć w pionizatorze, który ustawiamy przed stolikiem. Pionizator zapewnia prawidłową stabilizację nóg, miednicy oraz klatki piersiowej. Umożliwia swobodną pracę rąk i przygotowuje dziecko do chodzenia (rys. 31.).

Istnieją też pionizatory z możliwością ustawienia kątowego (nawet do leżenia przodem). Stosujemy je dla małych dzieci mających trudności w zachowaniu równowagi w pozycjach wyższych, asymetrycznych, po to aby zapewnić im poprawną, symetryczną postawę ciała, możliwość obserwacji otoczenia z wyższego punktu, sięganie i używanie rąk (rys. 32.).