124

W¥ZW

Roi* i m*js« Po)iqi Państwowej w systemie petrycma-prawnym Pohlu w Utadt 1919-1939

W1923 roku starosta lubawski miał poważne zastrzeżenia co do sposobu mianowania komendanta powiatowego PP w Nowym Mieście, gdyż - jak pisał: „odbyto się to bez mojej wiedzy i zgody, nawet bez uprzedniej informacji".

Podobnie w Małopołsce starostowie byli niezadowoleni z. faktu, iż komendanci okręgowi prowadzą nadal niezależną politykę personalną i przenoszą niższych funkcjonariuszy bez zawiadomienia o tym miejscowego starosty. Ingerencja władz administracyjnych w sprawy wewnętrzne PP zestala posunięta jeszcze dalej, gdyż wojewodowie zostali zobowiązani do poufnej kontroli pochodzenia narodowościowego policjantów.

Kolejne próby MSW zacieśnienia współpracy administracji politycznej z PP przyniósł)’ jedynie dalsze ich zagmatwanie ze szkodą dla stanu bezpieczeństwa publicznego w kraju. W tym czasie niektórzy starostowie i wojewodowie próbowali zdobyć uprawnienia władzy dyscyplinarnej wobec funkcjonariuszy policyjnych, co pozostawało w sprzeczności z przepisami zawartymi w ustawie o PP z 1919 roku. W punkcie 2 okólnika MSW nr 74 z 24 czerwca 1924 roku zagwarantowano im możliwość wglądu w akta spraw dyscyplinarnych oraz formalne prawo sprzeciwu wobec postanowień dyscyplinarnych. Starali się oni te uprawnienia tłumaczyć jako jednoznaczne z prawem zatwierdzania i aprobowania orzeczeń policyjnych komisji dyscyplinarnych. Problematyka dyscypliny korpusu policyjnego została podjęta w okólniku MSW nr 83 z 30 lipca 1925 roku. Minister przeniósł na władze administracyjne uprawnienia do prowadzenia postępowania wyjaśniającego w sytuacji wykroczenia organów PP przeciwko urzędom administracyjnym w zakresie ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego.

Na podstawie przeglądu aktów normatywnych oraz wypowiedzi funkcjonariuszy MSW i KCi PP można pokusić się o stwierdzenie, iż mamy do czynienia z dwiema przeciwstawnymi tendencjami w stosunku PP do administracji politycznej: z jednej strony - ciągle próby emancypacji organów policyjnych, z drugiej - wzrost aspiracji władz administracyjnych w kierunku całkowitego podporządkowania, a nawet zespolenia organów policyjnych z. administracyjnymi. Taka sytuacja powodowała jeszcze większy rozgardiasz kompetencyjny w dziedzinie zarządzania sprawami bezpieczeństwa publicznego. W okólniku nr 29 z 11 marca 1926 roku minister spraw wewnętrznych zobowiązał przedstawicieli urzędów wojewódzkich i starostw do udziału w odprawach komendantów powiatowych i posterunków w celu pełniejszego zapoznania się z problemami w działaniu organów policyjnych.

Znamiennym przykładem powtarzających się niesnasek między władzami administracyjnymi a funkcjonariuszami policyjnymi były periodyczne inspekcje terenowych jednostek policyjnych. Można wyróżnić dwa rodzaje tych czynności służbowych: lustracje normalne i doraźne. W pierwszym przypadku wojewoda lub starosta kontrolował liczbowy i jakościowy stan komend)' oraz jej pomieszczenia, oceniał faktyczny stosunek do władz wojskowych i samorządowych oraz do miejscowej ludności