178

Wykres 3.

Z ostatniego wykresu dowiadujemy się, że opisywane dziecko jest sprawne ruchowo (4) i manipulacyjnie (3) oraz sprawne w zakresie percepcji wzrokowej i słuchowej (1, 2), z niskim poziomem wszystkich pozostałych funkcji. Nie interesuje się zbytnio ludźmi, jest nadpobudliwe, przemieszcza się bez konkretnego celu po pomieszczeniu, czasami w stereotypowy sposób bawi się jakąś zabawką, bywa agresywne. Jest to jeszcze jeden przykład dziecka o zaburzonym kontakcie społecznym. Terapia polegała na budowaniu pozytywnej relacji z dzieckiem. Uwzględnianie w terapii „mocnych stron” dziecka, na przykład doskonalenie manipulacji albo koordynacji wzrokowo-ruchowej nie przyniosłoby, jak się wydaje, spodziewanych efektów. Terapeuta rozpoczynał zajęcia od próby „wyciszenia” nadpobudliwego zachowania. Optymalny poziom pobudzenia starał się uzyskać za pomocą muzyki lub światła i dopiero wówczas, podczas miłej zabawy, nawiązywał z dzieckiem pozytywną relację.

Przedstawiąjąc te przykłady, zdaję sobie sprawę, że zbyt mało wiem na temat różnorodnych problemów tej grupy dzieci, aby przedstawić rzeczywiście wzorcowe analizy profili dzieci. Chciałem jednak pokazać użyteczność tej metody dla analizowania wyboru strategii pracy terapeutycznej.

PODSUMOWANIE

W pracy rewalidacyjno-wychowawczej z dziećmi głęboko upośledzonymi umysłowo zbędna jest diagnoza, jaką stosuje się w orzecznictwie psychologicznym lub lekarskim. W nich bowiem specjaliści oceniają funkcjonowanie dziecka przez staranne i dokładne porówmanie diagnozowanego dziecka do przeciętnego dziecka w tym samym wieku.,przeciętne dziecko” to po prostu średnia statystyczna w populacji dzieci danego rocznika. Terapeucie potrzebna jest orientacja w^r możliwościach dziecka i czynio-