2009 01 024227

G W v»L.«o. S i Dulty. Oiońt* invA»Mo. Wjnuoi :i»T ISBN ♦7MWI-1S324-3. .5 by »N PWN MO’

494    18. Właściwości globy

zwrotnikowych jest związana z charakterem materiału macierzystego, a nie obecnością materii organicznej.) Duża ilość montmoi ylonilu sprawia, ze gleba w dużym stopniu ulega pęcznieniu i kurczeniu wraz z jej nawilżaniem i wysychaniem. Pęknięcia, które powstają w trakcie wysychania, stanowią drogi transportu, którymi materiał powierzchniowy może spływać do głębszej części profilu glebowego, czego skutek jest podobny do orki. Jakkolwiek wertisole mogą być bogate w składniki chemiczne, trudno się z nimi pracuje ze względu na charakter iłu, który czyni je lepkimi po zmoczeniu i bardzo twardymi w porze suchej. W glebie z Hartbeespoort znajduje się pewna ilość wolnego węglanu wapnia w całym jej profilu i odbija się to na jej słabo zasadowym pH. Rodzaj ilu nic zmienia się wraz z głębokością, ale jego zawartość maleje, co prowadzi do zmniejszenia zdolności kationowymiennej w warstwach B i C. Mają one jednak umiarkowanie (co jest zaskakujące) duże wartości.

Tabela 18.6. Rodzaje gleb zgodne z amerykańskim systemem taksonomii gleb"

Rodzaje gleby	Podstawowa charakterystyka
Alfisolc	Gleby z wierzchnimi poziomami o barwie od szarej do brązowej, o średniej do dużej zawartości wymienialnych kationów, i podpowicrzchniowych poziomach akumulacji iłu, zazwyczaj wilgotne, ale mogą być suche podczas okresów ciepłych.
Andisolc	Gleby mineralne na obszarach suchych: mogą zawierać poziom, w którym ulegają akumulacji węglan wapnia, gips lub inne sole.
Faitisole	Gleby najnowsze bez poziomów pedogcnnych.
Histosole	Gleby organiczne różnych typów: więcej niż 30% materii organicznej do głębokości większej niż 40 cm.
liKcptisolc	Młode gleby utworzone w wyniku przeobrażenia materiałów macierzystych. Małe ślady akumulacji, gleby zazwyczaj są wilgotne.
Mol li wie	Gleby o prawic czarnych, bogatych w materiały huminowe wierzchnich poziomach i dobie źródło wymienialnych, w większości dwuwartośeiowyeh kationów.
Oksysolc	Gleby w dużym stopniu zwietrzałe z poziomem osadowym bogatym w uwodnione tlenki glinu i żelaza.
Spodosolc	Gleby mineralne z warstwą cluwialną. pod którą znajduje się poziom osadowy z nagromadzonymi amorficznymi materiałami organicznymi oraz. uwodnionymi tlenkami glinu i żelaza.
Ullisole	Gleby, które zazwyczaj są w ilgotne, z poziomem akumulacji ilu i niskim stopniem wysycema kationami zasadowymi: utworzone w obszarach gorącego, wilgotnego klimatu, zazwyczaj zalesione.
Wertisole	Gleby o dużej zawartości pęczniejącego ilu i szerokimi głębokimi szczelinami w porach suchych.

•' Zaczerpnięte z pracy Soil Survcy Swif, Keyt /■> Ml iaxmttmy, AID USD A. SCS. SMSS Tcchmcal Monojrnph No. 19. wyd 5. PbcaboMas Press. Inc.. Blacksburg. Virginia 1992