39

Strona 39/228

nilu?    S? ^    & Limit wydruku: O

O Q

1.4. Ochroni berpieuafctwa w akrese władzy targaniu*

związanymi ściśle z lokalnymi środowiskami szlachty i mieszczaństwa niż przedstawicielstwami rządu realizującymi politykę władz centralnych. W dość poważnym stopniu została ograniczona dotychczasowa szeroka autonomia władz lokalnych. Sejmiki zgodnie z. ustawą z. 24 marca 1791 roku straciły uprawnienia do tworzenia prawa miejscowego, niezależnego od przepisów ogólnych, nakładania dodatkowych ciężarów podatkowych na miejscową ludność. Pozostawiono im jednak kontrolę i nadzór komisji porządkowych. Do pewnego stopnia komisje można uważać za organy wykonawcze sejmików.

Działania targowiczan przekreśliły widc osiągnięć Sejmu Czteroletniego, między innymi w 1792 noku zakończyła działalność Komisja Policji. W dniu 24 sierpnia 1792 roku, w jej miejsce konfederacja targowicka przywróciła jurysdykcję marszałkowską. W grudniu 1793 roku Sejm grodzieński rozpatrzył sprawozdanie swojej de-putacji ustanowionej w celu zbadania działalności Komisji Policji Obojga Narodów. Ponieważ nie znalazła ona nadużyć, Sejm udzielił Komisji „zakwitowania*, co oznaczało zamknięcie jej działalności. Tenże Sejm przyjął jednocześnie 23 listopada 1793 roku nową ustawę o Komisji Policji, która merytorycznie była podobna do poprzedniej. Dość istotne różnice dotyczyły natomiast kwestii organizacyjnych. W Grodnie powołano bowiem dwie równorzędne magistratury policyjne: Komisję Policji Koronną i Komisję Policji Wielkiego Księstwa Litewskiego. Pozostawiono też przywróconą przez targowicę jurysdykcję marszałkowską.

1.4. Ochrona bezpieczeństwa w okresie władzy targowiczan

Interwencja zbrojna Rosji w maju 1792 roku była próbą powstrzymania reform ustrojowych i społecznych rozpoczętych w Polsce w czasie Sejmu Wielkiego i wsparcia rodzimych przeciwników Konstytucji 3 Maja. Jeszcze w okresie działań wojennych Komisja Policji kontynuowała swoją działalność, dostosowując ją do zmienionych warunków. Na posiedzeniu 21 maja 1792 roku przyjęto poufną instrukcję, która polecała intendentom działającym w terenie informowanie o wszelkich przejawach dywersji, sabotażu i niepokojów społecznych na prowincji. Nakłaniano też władze miejskie i komisje porządkowe do wspierania działań władz wojskowych. W Kownie komisja porządkowa wspólnie z magistratem usprawniała środki komunikacji i transportu na potrzeby wojskowe. Coraz większe wpływy targowiczan wśród szlachty wielokrotnie udaremniały skuteczność inicjatyw komisji, które sabotowała miejscowa szlachta.

! Działania targowiczan przekreśliły wiele osiągnięć- Sejmu Czteroletniego, m.in. 23 lipca 1792 roku odbyło się ostatnie posiedzenie Straży Praw, na którym król /apowied/iał przystąpienie do konfederacji targówickiej i w tym samym miesiącu Komisja Policji zakończyła swoją pracę.