15

Uchyb względy pomiaru podaje się często w procentach wartości rzeczywistej wielkości mierzonej

Gdy nie znamy stosujemy wartości zastępcze (przybliżone), np. średni wynik pomiarów, średnia arytmetyczną.

Błąd bezwzględny, jako liczbow-a miara jakości pomiaru, często jest niedogodny w użyciu, np. przy porównywaniu jakości pomiaru różnych wielkości. Dlatego też wprowadzono pojęcie błędu względnego

Błędy dzielimy na bezwzględne i względne z uwagi na liczbową miarę błędu.

Błąd jest miara dokładności pomiaru. Pomiar jest tym dokładniejszy im błąd jest niniejszy.

Precyzja pomiaru i dokładność pomiaru są to dwa różne określenia.

Dany pomiar, aby móg; być dokładny musi być wykonany precyzyjnie, ale nie każdy precyzyjnie wykonany pomiar jest dokładny.

Dokładność definiuje się jako odwrotność błędu pomiaru.

Błędy również możemy podzielić na podstawie tego, jak zmienia się wartość błędu (wg jakiego prawa) w kolejnych surowych wynikach powtarzanego doświadczenia pomiarowego. Na podstawie tego kryterium utworzono trzy kategorie błędów¹:

błędy systematyczne,

błędy przypadkowe,

błędy nadmierne (grube)

Powtarzając doświadczenie pomiarowe, otrzymujemy kolejne surowa wyniki pomiaru; tworzą one serię wyników zawierających z zasady nieznane nam błędy. Analiza serii surowy ch wyników pomiaru jest najważniejszą metodą wykrywania i oszacowania niedokładności. Sposób powtórzenia' doświadczenia pomiarowego musi być świadomie wybrany, powinien on umożliwić wykrywanie błędów jednej z wymienionych kategorii.

BŁĘDY SYSTEMATYCZNE

Błędy systematyczne możemy podzielić na:

) błędy systematyczne stałe,

) błędy systematyczne zmienne.

Najistotniejsze są błędy zależące od czasu lub od innych lub od innych parametrów' zewnętrznych,

np. od temperatury. Pojawiają się one, gdy nie możemy dokładnie zapewnić (kontrolować) warunków pracy.

Są to takie błędy, których pochodzenie jest znane mierzącemu. Błędy te mogą mięć wartość stałą lub też zmieniającą się wg określonego prawa. Obecność błędów systematycznych może być wykryta

15