366
7. MIESZANIE MATERIAŁÓW
Stosunek średnic zastępczych Wziarń składników A i B zmienia się w granicach 0-1. Jako liczbę porowatości mieszaniny przyjmuje się największą z wartości obliczonych z równań (7-7), (7-8), (7-9).
Pomiędzy liczbą porowatości a porowatością zachodzi następujący związek:
(7-15)
(7-16)
Autorzy [59] opracowali również zależności umożliwiające obliczanie porowatości mieszanin wieloskładnikowych, są one jednak nieco bardziej skomplikowane.
Często spotyka się układy składające się z ziam niejednorodnych, ale stanowiących zlepek ziarn mniejszych; w takim przypadku oznacza się tzw. porowatość wewnętrzną i’, co przedstawia równanie
(7-17)
gdzie: V\ — objętość wolnych przestrzeni wewnątrz ziarna, V — całkowita objętość ziarna, V\ — objętość ciała stałego w złamie.
Przyjmując gęstość płynu wypełniającego wolne przestrzenie w ziarnie jako niewspółmiernie małą w stosunku do gęstości ciała stałego, z którego jest zbudowane ziarno, porowatość wewnętrzną ziarna można obliczyć z zależności
(7-18)
w której wyrażenie g1 = m'/V &m'JV’ jest nazywane gęstością objętościową ziarna, przy czym m‘ jest to całkowita masa ziarna, a — masa ciała stałego w ziarnie.
7.3.3. Kształt ziarna
Kształt ziarna określa się przez czynnik kształtu ip, który jest zdefiniowany jako stosunek powierzchni ziarna do powierzchni kuli o tej samej objętości co ziarno. Zależność pomiędzy czynnikiem kształtu a powierzchnią ziarna Pi jego objętością v jest następująca:
F
ę = 0,205 -j (7-19)
Czynnik kształtu dla kul równy jest jedności; dla ziarn niekulistych <p > I. Czynnik ten jest wyznaczany doświadczalnie i maleje do jedności przy zmniejszaniu wielkości ziarna wskutek wzrostu stopnia jego regularności (rys; 7-3).
Niekiedy zamiast czynnika kształtu wprowadza się pojęcie sferyczności ziarna f będącej odwrotnością czynnika kształtu