Ii. Piotr NITA - Betonowe naruncłmit lotniskowe
Ciężar samolotu podczas postoju na płycie lub kołowania po nawierzchni przekazywany jest przez pojedyncze fub zespolone koła podwozia. Przyjmuje się założenie, że ciężar ten działa na nawierzchnię w postaci obciążenia równomiernie rozłożonego ną powierzchni styku opon kół samolotu z nawierzchnią. Podwozia eksploatowanych samo* lotów komunikacyjnych i innych składają się najczęściej z trzech goleni. Dwie golenie umieszczone są pod płatami nośnymi samolotu i noszą nazwę goleni podwozia głównego, goleń trzeoia umiejscowiona jest w przedniej części lub z tyłu kadłuba - stąd jej nazwa' goleń dziobowa lub ogonowa samolotu. Odpowiednie układy podwozia samolotów pokazano na rys. 1.2 irys. 1.3.
Zgodnie z ustaleniami Międzynarodowej Organizacji Lotnictwa Cywilnego (ICAO), 5 całkowity ciężar samolotu rozkłada się w ten sposób, że na goleń podwozia głównego ! przypada 85 do 90% jego ciężaru, a na goleń dziobową pozostała część [8,11]. Perma-1 nentne zwiększanie ciężaru samolotów komunikacyjnych, stosunkowo małe możliwości techniczne i ekonomiczne powiększania nośności nawierzchni, powinny być sygnałem dla konstruktorów statków powietrznych, że podwozia samolotów muszą być tak konstruowane, by w sposób najbardziej korzystny dla nawierzchni rozkładały generowane obciążanie.
W zależności od wielkości całkowitego ciężaru samolotu, dopuszczalnego ciśnienia w oponach kół waz innych względów eksploatacyjnych, golenie główne podwozia samolotu mogą mieć: jedno, dwa, cztery, a nawet osiem kół w goleni głównej. Na rys 1.2 -1.4 przedstawiono możliwe układy kół w goleni głównej samolotu. Rozstaw osi goleni głów-* nych osiąga wymiar kilku metrów do lriUnmaKtH metrów. Odległości pomiędzy goleniąj przednią i golenią główną samolotu tzw. J>azą podwozia” dochodzi do kilkudziesięciu! metrów. Wymiary te pozwalają na nieuwzględnianie wpływu obciążenia przekazy wanegoS przez jedną goleń na zwiększenie ugięć i naprężeń w nawierzchni betonowej pod drugąjj golenią. Mając na uwadze, że odstępy pomiędzy szczelinami sąsiednich płyt są zwykłej mniejsze od minimalnego rozstawu goleni, można nie uwzględniać wpływu tego na stan; naprężenia w sąsiedniej płycie. Zasadę te stosuje się również w odniesieniu do na-| wierzchni podatnych, które wykonane zostały na spoiwie bitumicznym. Konstrukcje na-| wierzchni projektuje się więc na obciążenia pochodzące od jednej goleni - podwozia^ głównego. Potwierdzenie tego faktu stanowi przykładowe rozwiązanie punktów podparcie] samolotu przedstawione na rys. 1.3 dla podwójnie bliźniaczego układu kół w goleni (Duali Twin Tandem Tricycle). i
Doświadczenia Narządu Lotnisk Stanów Zjednoczonych [8,10] wykazały, że naj-j, praktyczniejszym sposobem określenia wytrzymałości nawierzchni lotniskowej jest ozna-.j czenie jej zdolności do przeniesienia obciążenia przez jedno koło. Otrzymuje się je w tent sposób, że całkowity ciężar samolotu mnożony jest przez współczynnik konwersji^ Współczynnik ten przyjmuje następujące wielkości: 0,35 - dla samolotów mających w goleni dwa kola; 0,45 — dla samolotów mających.w goleni pojedyncze koło podwójnej czterokołowej goleni współczynnik ten wynosi 0,22.
dla
aohemat goleni podwoiła dwjfcolowsgo UttniaeMgo
schemat goleni podwozia Jadnetotowego
sahamal goleni podwoiła dwukołowego • tandem
schemat goleni podwozia czterokołowego podwójnie bBiSaokago
ys. l .2. Najczęściej spotykane układy kół w i
schemat geiefli podwozia ośmickotowego postwómy tandem równoległy: ffdy Sa*Sa lub trapezowy gdy 5Ś»S0 gMwoej samolotów komunikacyjnych