ZROZUMIEĆ ANOREKSJĘ
Jakie są przyczyny anoreksji i jak z niej wyjść mówią dr Antoni Jakubczyk i dr Cezary Żechowski z Kliniki Psychiatrii Dzieci i Młodzieży w Warszawie
UDAŁO Ml SIĘ WYGRAĆ Z ANOREKSJĄ
Katarzyna Wachulka była anorektyczką. Dziś jest już zdrowa. Prowadzi stronę internetową, na której pomaga kobietom zmagającym się z anoreksją.
Moje obsesyjne odchudzanie do granic fizycznego wyczerpania trwało kilka lat. Przełom w wychodzeniu z anoreksji nastąpit. gdy zaangażowałam się w psychoterapię. Udało się. bo trafiłam na dobrego psychologa. Zrozumiałam, że dotąd byłam perłekcjonistką z niską samooceną. Miałam wysokie wymagania wobec ludzi, więc niewielu znajomych to wytrzymywało. Nie uświadamiałam sobie, ile lęku we mnie wzbudzato ich odrzucenie. Najdłużej buntowałam się przeciwko przyznaniu się przed sobą. że wpływ na chorobę miały relacje z matką. Mój nastoletni bunt objawił się tym. że nie chciałam być jak ona. me chciałam, by moje ciało stało się ciałem dorosłej kobiety. Z chorobą uporałam się w pól roku. Dziś studiuję psychologię, prowadzę stronę o anoreksji (www.anoreksja.org) i dostaję mnóstwo maili. Czasem zastanawiam się. co stałoby się. gdybym w trakcie choroby trafiła na strony „pro-ana*. Myślę, że trudniej byłoby mi przestać oszukiwać samą siebie i podjąć decyzję o leczeniu. Taka internetowa wspólnota utwierdza w przekonaniu, ze postępuje się słusznie, że wszystko jest w porządku. Trudniej zrozumieć, jak bardzo jest źle. I że potrzeba pomocy.
sob:e, że nie potrafiłam cię wychować” j Dorota wie. że mama ją kocha. Dlatego kiedy i namawia ją na jedzenie, Dorota bierze talerz j i je. Czasem da się przytulić, choć unika fi- i zycznego kontaktu. Potem odkręca wodę ; w łazience. I wymiotuje.
Na |ednej ze stron „pro-ana" monstrualny j spis wartości kalorycznych niemalże wszyst- ; kiego, co człowiek może zjeść, kilkaset pozy- i cji. „Przepisywałam przez cztery godziny, j dziękuję!" - pisze wdzięczna inemautka Mo- i ze skorzystać jeszcze z innych rad: .Na lo- i dćwce przyklej sob:e zdjęcie chudej modelki, ; mech będzie dla ciebie inspiracją”.
Takich zdjęć wszędzie jest pełno: modelki, \ aktorki, piosenkarki. Komuś się podobają, i ktoś wierzy, że taki jest ideał piękna. Ten ktoś j jest współodpowiedzialny za to. że „ana" ma ; coraz większe grono przyjaciółek. Kto?
Na ekranie telewizora modelka zachwala i niskokaloryczny jogurt. Pręży się, eksponując i plaski brzuch i szczupłe uda. Jedz to. a bę- ; dziesz taka jak jal".
Na proanorektycznym blogu jedna z sióstr pi- j sze. ze od jutra przechodzi na dietę z tego j właśnie jogurtu.
Patrzę na modelkę z przyjemnością. Potem ; mam wyrzuty sumienia
Dorota pisze: „W piątek jadę do Krakowa, i Spotkam się tam ze znajomym, który kocha j anorektyczki. Po-wiedział: »Masz piękne cia- i lo«. gdy zobaczył zdjęcia moich żeber... Ra- ; dość w sercu, w gtcwie strach,. Kłócę się sa- j ma ze sobą... Boję się tego spotkania... Boję i się, że kiedy mnie zobaczy, będzie zawie- i dziony i nie pc-wie na glos, ate pomyśli, że je- ; stem gruba... niepotrzebna nikomu...".
Wczoraj Dorota zemdlała w szkole. Jeśli to ; się powtórzy. znowu skłamie, ze to przez ci- i śnienie. Szarą cerę wytłumaczy przemęczę- j niem. I uwierzą jej. Tak jak wtedy, gdy połknę- ; fa kilka opakowań tabletek, a psycholog nie ; zauważył jej problemów z jedzeniem.
To cna. Dorota, założyła forum „pro-ana”. j Nadała mu tytuł .Popatrz na to, jak umiera- j my'. Dorota ma 14 lat. ■ i
Patrzysz?
Personalia bohaterek i nazwy specyfików do odchu- • dzarua zostały zmenone
ZDJĘCIA PCCHOOZA Z FOTOREPORTAŻU FEUCII WEBB _AN0REXIA: NIL BY MOUTH" PRZEOSTAWIAJĄ 36-LETNIĄ NATALIE 123-LETNIĄ JOE Z WIELKIEJ BRYTANII
Marie Claire: Dlaczego młode dziewczyny zapadają na anoreksję? Antoni Jakubczyk: U podstaw choroby leży brak akceptacji siebie, dotyczący przede wszystkim wyglądu. Życie zaczyna sprowadzać się wtedy do obsesyjnego dbania o wygląd, sylwetkę. Jednak nie ma jednej przyczyny tej choroby. Są jeszcze uwarunkowania indywidualne, rodzinne, społeczne, a nawet genetyczne. Dopiero ich splot wywołuje chorobę Mówi się, że anoreksja to choroba dobrobytu.
AJ: Coś w tym jest. Anoreksja nie występuje w krajach, gdzie panuje głód Cezary Żechowski: Zaourzen-a odżywiania są związane z kulturą Zachodu. W krajach, gdzie jest łatwy dostęp do jedzenia, a w związku z tym wzrasta ryzyko otyłości, funkcjonuje bardzo szczupły ideał sylwetki. Kiedyś porównano średnią masę ciała w różnych społeczeństwach ze średnią masą ciała kobiet wygrywających w konkursach miss. Okazało się. że im bardziej otyłe społeczeństwo, tym chudsze ma ideały. Na czym powinna opierać się terapia osoby chorej na anoreksję?
AJ: Najpierw trzeba odżywić organizm, dostarczyć mu energii do
samoodbudowy, bo w czasie skrajnego odchudzania zanikają różne ważne tkanki łącznie z tkanką mózgową. Jeżeli chodzi o psychikę, należy pomóc choremu w zaakceptowaniu samego siebie.
A'e problemem są też wtórne skutki anoreksji - zazwyczaj coś w metabolizmie: takiej osoby się przestawia. Na przykład zwiększa się ruchliwość. U wielu anorektyczek objawia się to potrzebą wzmożonego wysiłku fizycznego.
To też trzeba leczyć.
Czy strony „pro-ana" mogą wpędzić kogoś w anoreksję?
CŻ: W Polsce liczba zachorowań wzrasta. Moim zdaniem takie strony mają w tym swój udział. Uważam, źe podobnie jak w USA należałoby ich zakazać.
Czy można wyjść z tej choroby raz na zawsze?
CŻ: Anoreksja ma wiele podobieństw do nałogów. Wymaga długiego, żmudnego leczenia, czasem wieloletniego. Nie można jednak powiedzieć, że to piętno nosi się do końca życia. Spotkałem kobiety, które mówiły: „Chorowałam na anoreksję, straszne rzeczy się ze mną działy, ale to juz jest poza mną".
Rozmawiał Konrad Dałkowski
II1C styczeń 2235