48 2. (hątft liczbowe
mamy n>k>*} czyli n > ]. Stąd £ < $, czyli £ < e. Zatem J - £ < e.
Analogicznie m > k > 2, czyli m > Stąd ^ < 3. czyli ~ < £. Zatem
Ostatecznie otrzymujemy
2_
III
Zatem rozważany ciąg jest zbieżny do granicy właściwej.
Podamy teraz kilka twierdzeń, które ułatwiają obliczanie granic ciągów liczbowych.
Twierdzenie 2.6. Jeżeli lim |afł| = +00, to lim — — 0.
n—00 n—oo "
Twierdzenie 2.7. Niech (afł) będzie ciągiem ograniczonym i lim 6„ = 0.
n—»oo
Wtedy lim a?, • bn = 0.
U — *00
Twierdzenie 2.8.
1) Jeżeli lim a„ = 0 i Vn€N an > 0, to lim J- = -ł-00.
«-*oo n—*oo a"
2) Jeżeli lim o,i = 0 i V„6n «« < 0, to lim --- = -00.
n—00 n-*oo °n
PRZYKŁAD 7. Obliczyć granice:
V (3na-2n)a
, x ,• <2n+l)a(3n-l)3
c) Jim
ROZWIĄZ A NIK.
a) Aby obliczyć tę granicę, dzielimy licznik 1 mianownik przez najwyższą potęgę zmiennej naturalnej n występującej w mianowniku ułamka, tzn. przez n3
lim
n—00
(3n2 - 2n)ż 2n'2 - 5n3 + 4n — 2
lim
9n4 - 12n3 + 4n2
n—00 2n* — 5w3 4- 4n — 2
9n-12 + ± lim -*-—r—V
= —OO.
n—oo * — 5 o. 4. _ JL
I») Dzielimy licznik i mianownik przez najwyższą potęgę zmiennej naturalnej
n występującej w mianowniku ułamka, tzn. przez n8
Hm (2n+‘)ł(3n-1)3 t (2 + 3)ł(3-i)3 „
« -oo (2 - 5«)( 1 - 2r«)'(3rt + 2)2 »-oo (2 _ _ 2)2 (3 + 5 >) Ponieważ V„gn — 1 ^ cosn! ^ 1, więc ciąg (cosn!) jest ograniczony. Ponadto jiin ^73 — 0. Na podstawie Twierdzenia 2.7 mamy
lim
n—»oo
« cos n! n3 + 3
= 0.
<*> Niech «„ = (1 - .£) (1 - (1 - £) ■... (1 - J,). Ponieważ
1 n + 1
2 n
Zatem
lim an = lim ^
«—*00 Tl—.OO 2
• ) Korzystamy ze wzoru dl) ~ Ji ~ dl (wyprowadzenie tego wzoru pozostawiamy Czytelnikowi) i mamy