Eingescannt mit 09 10 19 58 (3) bmp

Determinizm - stosunki społeczne i polityczne kształtują się niezależnie od woli człowieka. Determinizm teokratyczny zakłada, że powstanie i upadek państw są dziełem Boga a przyrodniczy, że przyczyną tego są warunki naturalne, geograficzne, biologiczne lub rasa itp. Determinizm rozwijał się głownie w Niemczech.

J.Brunhes i C.Valiaux - Francuzi. Swoją wizje geopolityki budowali wokół „drogi” która jest wyrazem geograficznym funkcji porządku wewnętrznego w państwie, “granicy" która jest wyrazem geograficznym funkcji porządku zewnętrznego w stosunku do innych państw oraz „stolicy”, która jest wyrazem ogółu htnkcji administracyjnych. Prócz tego Francuzi szukali podłoża psychologiczno-społecznego wspólnoty politycznej.

F.Ratzel - Niemiec. Pierwszy uczynił główną osią swoich badań pogląd, że zjawiska społeczne są uwarunkowane geograficznie. Ziemia dla Ratzla jest „trwałą podstawą temperamentów, zmiennych aspiracji ludzkich i kieruje losami ludów ze ślepą brutalnością”, Wprowadził pojęcie „Lebensraum”. Było to przejawem wprowadzenia przez niego pojęcia „państwa organicznego”, w którym porównywał państwo do organizmu biologicznego.

Siedem praw rozwoju wg. Ratzla:

1.    przestrzeń państwa poszerza się wraz z ekspansją ludności, mającą tę samą kulturę

2.    terytorialny wzrost następuje za innymi aspektami rozwoju państwa

3.    państwo rośnie przez wchłanianie mniejszych jednostek politycznych

4.    granica jest peryferyjnym organem państwa, który odzwierciedla jego siłę i rozwój, stąd nie jest ona stała

5.    państwa w trakcie rozwoju szukają terenów nadających się do wchłonięcia

6.    kierunek ekspansji przesuwa się od państw bardziej, do słabiej rozwiniętych 7 dążenie do ekspansji terytorialnej rożnie w miarę poszerzania się obszaru. Żywotność państwa można mierzyć jego wielkością. Pojęcia położenia (Lagę) i obszaru (Raum) odgrywają wiodącą rolę w metodologii badań Ratzla nad państwem.

R. Kjellen - Szwed. Największy wpływ na kształtowanie się geopolityki w Niemczech. Przedmiotem geopolityki dla niego jest „ziemia przeniknięta polityczną organizacją” Terytorium jest „ciałem państwa” i jest ważniejsze od ludności, bo ubytek ludność nie musi szkodzić państwu, a ubytek terytorium zawsze szkodzi. Stąd ważne znaczenie granic. Kjellen dużo przejął od Ratzela. Biologiczno-organiczna teoria Kjellena stawiała na pierwszym miejscu państwo jako jedność geograficzną, co przyniosło jej popularność    w    Niemczech    po

I WŚ. Wg Kjellena na świecie powinno istnieć tylko kilka silnych mocarstw, ponieważ duże państwa powinny rozciągać władzę zwierzchnią nad mniejszymi wokół. Europę wg. niego miały kontrolować Niemcy. Tę ideologię szeroko wykorzystywano w Niemczech, Włoszech i w Japonii w okresie międzywojnia.

KHaushofer - geograf i kierownik utworzonego w 1919 r. w Niemczech Instytutu Geopolityki, który skupił grupę naukowców, dziennikarzy i polityków, propagujących idee geopolityczne. W 1927 przedstawili oni definicję geopolityki jako nowej dyscypliny naukowej, „Geopolityka jest nauką o geograficznych ograniczeniach zjawisk politycznych. Jako nauka o politycznym organizmie przestrzennym i jego strukturze wykorzystuje szeroko metody nauk geograficznych" Haushofer i jego współpracownicy zmodyfikowali teorię geopolityki dodając do niej elementy niemieckiego szowinizmu oraz kultu rasy i wodza.

8