g3 bmp

Materiały do ćwiczeń z parazytologii

Człowiek zaraża się spożywając surowe lub półsurowe mięso wołowe pochodzące od zwierzęcia dotkniętego wągrzycą (cysticercosis). W jelicie cienkim człowieka z wągra wynicowuje się

skoleks, który za pomocą przyssawek przyęze-

Ryc. 47. Proglotyd dojrzały tasiemca nieuzbrojonego, ut - macica, T - jądra, Wc - przewód wydalniczy, Vd - nasieniowód, Cb - torebka prądowa, K -otwór płciowy, Va - pochwa, Ds - żółtnik, Sd -gruczoł Mehlisa, Ov - jajnik (wg 22).

Ryc. 48. Wągier bydlęcy (cysticercus bovis) z wpuklonym skołeksem (wg 23).

pia się do ściany jelita. Następuje wzrost strobili j po upływie ok. 10 tygodni tasiemiec osiąga dojrzałość płciową, a w kale żywiciela pojawiają.się pierwsze proglotydy maciczne i jaja. Pasożyt może żyć w jelicie do 30 lat.

ęhorobotwórczość. Teniarynchoza (tae-niarhynchosis) - tak nazywa się tasiemczyca wywołana inwazją T. saginata - objawia się dolegliwościami ze strony przewodu pokarmowego, opisanymi przy difylobotriozie. Rzadko dochodzi do powikłań spowodowanych wędrówką ruchliwych proglotydów macicznych, które mogą zaczopować przewody żółciowe lub przewód trzustkowy; liczne strobile mogą spowodować niedrożność jelita.

Zapobieganie. Należy unikać spożywania wołowiny surowej («tatarskie befsztyki") surowych wyrobów masarskich (metka). Według przepisów Ustawy (patrz piśmiennictwo) obowiązujących w Polsce, mięso bydła dotkniętego wągrzycą może być uznane za zdatne do spożycia pod warunkiem, że liczba wykrytych wągrów w tuszy, głowie i narządach wewnętrznych nie przekracza 10, ponadto mięso takie musi być najpierw chłodzone w temperaturze 0-2°C przez 24 godziny, po czym poddane zamrożeniu w temp. nie wyższej niż -18°Ć w ciągu 144 godzin.

Wykrywanie teniozy polega na badaniu kału na obecność proglotydów jajowych (macicznych) z charakterystycznym kształtem macicy i jej rozgałęzieniami bocznymi w liczbie 15-35 z jednej, strony (ryc. 49).

Zapobieganie wągrzycy u bydła polega na jego ochronie przed wypasem na pastwiskach nawożonych odchodami ludzkimi oraz pojeniem wodą zanieczyszczoną ściekami. Jaja zachowują inwazyjność na otwartym powietrzu do ok. 8 tygodni.

Ryc. 49. Proglotydy maciczne, a - tasiemca uzbrojonego, b -1. nieuzbrojonego (wg 31).

54