g8 bmp

_Materiały do ćwiczeń z parazytologii_

Ąud^yajyyc. 78, A). Ciało rozkruszka ma kształt podłużnie-owalny, barwę białawą. Długość samicy.wynosi 0,4-0,7 .mm, .szerokość .QXnim, .samca odpowiednio,0,_:3-9*41.0)3 mm,.

Ząay^m^niądyę^pe. Rozkruszek, mączny, zanieczyszczająęy produkty zbożowe, może przechodzić przez skórę- człowieka, następnie wnikać, pod powierzchniową warstwę naskórka wywołując tzw. .„świąd magazynierów" wskutek podrażnienia, skóry. Przedostaje się też do dróg. oddechowych, ktpre drażni za pomocą włosków pokrywających ciało roztocza. Zjedzony z produktami spożywczymi może wywołać zaburzenia żołądkowo-jelito.we.

j^rzy dużym „zanieczyszczeniu żywności rozkruszkiem (ponad 500 osobników w 100 g produktu) nie nadaje się ona do spożycia. Rozkruszki w-żywnościsajdość trudne do unieszkodliwienia, na drodze np. gazowania pomieszczeń, gdyż zwierzęta te pozbawione tchawek (co jest cechą ich budowy) wymagają dłuższego działania czynnika gazowego, co może być nieobojętne dla jakości produktu. W przypadku słabszego zanieczyszczenia, rozkruszki.niszczy się'podgrzewając produkt do 100°C w ciągu półtorej.godziny.

***

Preparat: stadium dojrzałe rozkruszka, pochodzącego z hodowli; preparat trwały.

Obserwacja. W preparacie szukamy rozkruszka przy pow. 75x, zaś obserwujemy i rysujemy przy pow. 300x. Samca, który, jest .mniejszy od samicy odróżniamy jeszcze po odnóżach I pary, które są grubsze i silniej rozwinięte, a na udzie.ich znakuje się kolec....Ciało i odnóża rozj^szića są pokryte.szczecinami.różnej długości.WLl/3.długości ciała od przodu-widać poprzecznąbruzdę (cecha morfologiczna rozkruszków). Obie pary odnóży przednich, silniej rozwinięte niż tylne, są skierowane ku przodowi, te ostatnie zaś - ku tyłowi. Odnóża są 5 -członowe,, stopajzakończo na krótkim pazurkiem i . fałdem skórnym o charakterze przylgi. U nasady „pazurka, przedniej pary odnóży widoczny jest silnie wykształcony i lekko zgięty kolec - element charakterystyczny dla tego gatunku roztocza. Narzad. gębowy . składa. sie z grubych szczękoczułków, zaopatrzonych po wewnętrznej stronie w krótkie ząbki, oraz ze słabo rozwiniętych 2-członqwych ppgogłąszczek.

Rysunek: samiec lub' samica; zaznaczyć na rysunku cechy budowy dotyczące dymorfizmu płciowego rozkruszka.

Do rodziny Acaridae należą jeszcze inne gatunki występujące w Polsce, żerujące na produktach spożywczych, o różnej szkodliwości dla człowieka, mające podobne znaczenie medyczne, jak podano wyżej przy opisie rodziny rozkruszków (str. 88).

2.    Tyrophagus casei (Oud.). - Rozkruszek serowy >^J,( ^

Kosmopolityczny, żeruje głównie na serach, występuje w serowarniach i.magazynach serów, jponadto w wilgotnej mące, na. plastrach, pszczelich. W Polsce notowany był na serach,- także w ziołach i nasionach roślin oleistych. Żyjące na powierzchni serów i ich szczelinach, nadają_temu produktowi specyficzny zapach i smak..

3.    Acarus farris (Oud.) - Rozkruszek polowo-magazynowy f '><' w

Występuje w Polsce, i innych krajach Europy, głównie w środowisku polowym, skąd zawlekany jest z ziarnem i ziołami wprost do magazynów, gdzie czyni szkody podobnie jak rozkruszek mącz-ny. jRozprzęstrzenią się także w stadium hypopusa ruchomego...............

89