klsti173

żonych w koło na gumnie. To samo zasadnicze znaczenie ma vrach wszędzie w Bułgarji, określając pokład snopów, rozłożonych do młócki; termin zaś bułgarski vr*&§Uba oznacza młóckę końmi łub bydłem. Podobnie i w Serbochorwacji yrśidba znaczy „młócka (wydeptywanie ziarna)". Obok tych prastarych wyrazów mają też Słowianie inny, zapożyczony od Turków (małorus. harmanuw&ty „młócić końmi", harmńn „miejsce, na którem młócą*; bułg. charman „to samo"). — Pradawną słowiańską nazwą

w niektórych okolicach Serbochorwacji (np. w*Czarnogórzu) bywa ono bardzo starannie wyłożone wielkiemi, gładkiemi i dobrze dopa-sowanemi kamieniami. A. Pogodin tłumaczy wspomniany tylko co termin jako wyraz złożony z dwu pierwiastków, a mianowicie z gu-, które byłoby inną postacią pierwiastka gov- (porówn. dawny słowiański wyraz gov-ędo „bydło rogate") oraz z nrsn- (porówn. wyżej poleskie innut „młócą nogami"). Dobrą ilustracją dla tej etymologji mogłoby być załączone zdjęcie (tabl. IX, 1); za pewną jednak uważać jej nie można.

206. Tu i owdzie w Ma-cedonji i Bułgarji oraz u sąsiadujących z Bułgarami tureckich Gagauzów, a poza tem i na południowych krańcach Małor^tsi spotykamy obok wydeptywania zboża także młócenie go zajjomocą starożytnego narzędzia, zna-

nego w nauce pod nazwą tribukim (fig. 183). Jest to przyrząd z ogólnego kształtu

dzaju np. sań tunguskich) ^{go w} Voi“ ^kroz etn' ^muze> ^{u Beogradu}“ ^ł924-

nieco podobny do najpry- 183. Tribulum (digmen) widziane od spodu, mitywniejszych sań (w ro- ^Płd- Macedonja. Wg fot. zdjęcia reprodukowane-

i genetycznie związany zapewne z tego rodzaj^, najpierwotniejszemi wehikułami- Składa się z płaskiej, odpowiednio wygiętej deski, w którą od spodu nabite są zwykle ostre krzemienie, a często i noże. Tribulum ciągną konie lub bydło; dolną powierzchnią młóci ono zboże a jednocześnie tnie słomę na sieczkę. I ten przyrząd podobnie jak pałamarka (§ 200) jest pod względem zasięgu wybitnie nadśródziemnomorski. 'Południowa Europa znała go już w starożytności, a dziś jeszcze spotyka się w Grecji, na Balcarach, w niektórych okolicach Iberji, zaś dalej —w pół-