Nowy 4

systemu konstrukcyjnego jest zatem pewnym kompromisem pomiędzy, nawet sprzecznymi kryteriami. Jak wiadomo, mosty, według kryterium konstrukcyjnego, dzieli się na belkowe, rozporowe i wiszące. W mostach belkowych obciążenie pionowe nie wywołuje reakcji o składowej poziomej, w mostach rozporowych - składowa pozioma jest skierowana w kierunku nasypu, a w mostach wiszących - w kierunku przeszkody.

3.3.1. Mosty belkowe

Mosty o przęsłach wolnopodpartych mogą być jedno- lub wieloprzęsłowe (rys. 3.2). Przy małych rozpiętościach przęseł (do 12 m) i wiotkich podporach przęsła mogą być łączone z podporami bez łożysk (ustroje pseudoramowe). Łożyska stałe, w mostach jednoprzęsłowych umieszcza się od niższej strony. W mostach wieloprzęsłowych łożyska stałe i ruchome mogą być umieszczane na zmianę lub parami. Dwa rzędy łożysk wymuszają szerokość podpory, zwykle w przedziale 0,8 ~ 1,6 m. Szczególnym rozwiązaniem są układy wieloprzęsłowe trzy - czteroprzęsłowe z tzw. płytą uciąglającą (rys. 3.3), eliminującą szczeliny dylatacyjne. Mała sztywność płyt uciąglających w porównaniu ze

A

ŁS

r

Rys. 3.2. Mosty o przęsłach wolnopodpartych

l.R - łożysko ruchome, ŁS - łożysko stałe

Rys. 3.3. Mosty z płytą uciąglającą / - przekładka neoprenowa, 2 - ściąg w rurce osłonowej, 3 - łożysko;

LR - łożysko ruchome, ŁS łożysko stałe

sztywnością dźwigarów powoduje, że można zaniedbać momenty podporowe w dźwigarach, traktując je jako wolnopodparte na obciążenie pionowe oraz jako ciągłe: na obciążenia poziome, wpływy temperatury i odkształcenia wywołane procesami Teologicznymi. Płyta uciąglająca może być utwierdzona w dźwigarach albo połączona przegubowo z umieszczonym wewnątrz ściągiem. Zdolność do odkształceń dźwigarów: przesuwów i obrotów zapewniają najlepiej łożyska elastomerowe. W tablicy 3.1 podano najczęściej stosowane rozpiętości i smukłości dźwigarów wolnopodpartych.

Ustroje wspornikowe (rys. 3.4) nie stosowane w mostach kolejowych mogą mieć znaczny wysięg wspornika (0,3 -f-0,4) / lub mały z tzw. skrzynią balastową, dzięki której można uzyskać znaczną redukcję momentu przę-słowego przy jednoczesnym ograniczeniu ugięć końca wspornika. Inny sposób może polegać na wprowadzeniu na końcu wspornika napiętego cięgna.

W korzystnych warunkach gruntowych mogą być stosowane dźwigary utwierdzone. Można wtedy uzyskać bardzo małą wysokość konstrukcyjną w przęśle (do 1/60 rozpiętości) kosztem dwu-, trzykrotnego zwiększenia wysokości na podporze przy rozpiętościach dochodzących do 70 ~ 80 m. Cechą szczególną tego systemu mostów jest umożliwienie przesuwu podłużnego (najlepiej bez możliwości obrotu) po to, aby zmniejszyć wpływy zmian temperatury, skurczu i pełzania betonu. Przykłady takich ustrojów przedstawiono na rysunku 3.5. Ustroje te bywają też zaliczane do mostów wspornikowych.

79