img049

przemiennego. W każdym przypadku spełniona jest zależność

(3.139)

„__L__r -

przy czym w falowniku napięcia u i u_d są ujemne, więc dijdt także powinno być ujemne, co wynika również i z tego, że ujemnej półfali odpowiada sin cot < 0.

Symetria ustalona równaniem (3.138) jest dwojakiego rodzaju: przebiegi napięciowe stanowią wzajemne zwierciadlane odbicie względem punktu symetrii Z (3 = tc), natomiast przebiegi prądowe wykazują odbicie zwierciadlane wzdłuż osi symetrii przechodzącej przez punkt Z.

Rozpatrzmy obszar pracy wyznaczony punktem P komutacji naturalnej w prostowniku oraz punktem F przepuszczenia wyzwalania zaworu w pracy falow-hikowej. Jak wynika z rys. 3.60, długość tego obszaru jest równa 2tc

ct+fi+y = tc+ — =a_f+P_f+y_f    (3.140)

Jeśli założyć

— y 1 P_f = P = j+(i; y_f = a

to otrzymamy wzór (3.138).

Z prawa symetrii wynika właściwość rodziny charakterystyk zewnętrznych U, « f (7<f, a = const) oraz U_f = f [J_d, tx_f = n—(a+ju) = const], polegająca na tym, że charakterystyki falownika przebiegają symetrycznie do charakterystyk prostownika wzdłuż osi odciętych. Jeśli oprócz kąta komutacji uwzględnić również kąt rekombinacji zaworu (cot = §), to obszar pracy falownika jest ograniczony linią cc+ju = it-S.

Sterowanie przekształtnika rewersyjnego bez prądów wyrównawczych

Zasada pracy przekształtnika rewersyjnego bez prądów wyrównawczych opiera się na blokowaniu grupy zaworowej, nie biorącej w danej chwili udziału w przewodzeniu prądu odbiornika, przez wygaszanie impulsów wyzwalających zawory. Informację o konieczności zablokowania czy też odblokowania danej grupy zaworów doprowadza się do układu sterującego za pośrednictwem specjalnego układu logicznego. Wymaga się przy tym spełnienia czterech warunków.

1.    Gdy jeden z dwóch układów zaworowych przewodzi prąd, to drugi, przeciwny nie może być w żadnym przypadku odblokowany.

2.    Przy zmianie znaku sygnału wielkości zadanej powinno następować przełączenie obwodu przewodzenia prądu z jednego układu na drugi.

3.    Powinno się mieć gwarancję, że układ przeciwny pozostaje w stanie zaporowym.

4.    Zablokowanie w falowniku impulsów wyzwalających zawory nie może nastąpić przed osiągnięciem przez prąd wartości zerowej.

mwmimmi w»nmm

Warunki pierwszy i drugi nie wymagają wyjaśnień. Warunek trzeci wiąże się z czasem odzyskiwania własności zaporowych przez zawory. Zablokowanie impulsów wyzwalających zawory w czfąsie pracy falownika, gdy prąd jest różny od zera, może doprowadzić do przeciągnięcia prądu jednej anody dó zakresu dodatniej półfali napięcia przemiennego, a to jest oczywiście równoznaczne ze stanem zwarcia. W związku z tym wymaga się wykrywania prądu o minimalnej wartości w granicach 0,1% do 1% prądu znamionowego.

Schemat logiczny układu sterowania dwóch zespołów zaworowych, tworzących wzmacniacz rewersyjny i pracujących bez prądów wyrównawczych, przedstawiono na rys. 3.61. Zasada działania układu jest następująca:

Rys. 3.61. Schemat logiczny układu sterowania przekształtnika rewersyjnego, pracującego bez prądów wyrównawczych

a — przetwornik sygnału, b — człon logiczny LUB, c — inwertor, d — cżłon zwłoczny, e — człon wyjściowy (sterownik)

Sygnał prądu zadanego I* oraz sygnał prądu odbiornika lub /₂ są dół prowadzane z przetworników sygnału a. Zablokowanie układu zaworowego wymaga doprowadzenia informacji (1) do wejścia odpowiedniego sterownika, co oznacza B = (1). Odblokowanie układu, B = (0), następuje ze zwłoką od chwili wprowa? dzenia informacji (0) do wejścia członu d. Funkcje logiczne w układzie realizują elementy typu LUB i inwertory. Człon logiczny LUB daje na wyjściu sygnał (i) tylko wtedy, gdy jedno lub więcej jego wejść ma również sygnał (1). Stan (0) na jego wyjściu pojawia się wtedy, gdy jednocześnie wszystkie wejścia mają sygnał (0). Inwertor neguje sygnał (1) na (0) i odwrotnie. Zasadę działania układu można sformułowań następująco:

Układ 1 (2) zostaje zablokowany, gdy układ 2 (1) przewodzi prąd, lub gdy jednocześnie układ I (2) pozostaje bez prądu i zadana jest różna od zera wartość prądu układu 2 (1).

Układ H

W układach rewersyjnych dużej mocy, pracujących na ogół bez prądów wyrównawczych, stosuje się często przekształtniki o układzie H. Na rysunku 3.62 przad<* stawiono dwa warianty układu H: układ sześciopulsowy i układ dwunastopulśówy.