porównawcza028 bmp

większość funduszy na oświatę przeznacza się na pensje nauczycieli (70%). Całość budżetu na oświatę i naukę jest dzielona następująco: 61% -szkolnictwo podstawowe i średnie; 29% - szkolnictwo wyższe i oświata dorosłych; 4% - badania naukowe; 5,7% - administracja. Wydatki na 1 ucznia wynoszą.w Angin i Walii 1800 S rocznie (por. Halls, 1995, s. 1029).

5.    Nauczyciele

Kierowanie szkołą leży w gestii dyrektora, mającego do pomocy zastępcę. Nauczyciele i pracownicy pomocniczy realizują proces dydaktyczno-wychowawczy.

Nauczyciele w większości przypadków' to absolwenci kierunków nauczycielskich, realizowanych na uniwersytetach, wyższych szkołach pedagogicznych i politechnikach. W kształceniu wstępnym nauczycieli zwraca się uwagę na praktyki w klasie szkolnej, a więc na metodykę nauczania i skuteczne realizowanie procesu dydaktyczno-wychowawczego.

Od 1984 r. w szkolnictwie angielsko-walijskim zaczęto zatrudniać tylko absolwentów szkół wyższych, mających tytuł zawodowy w przedmiocie nauczania. Oprócz ukończenia studiów nauczyciel angielski musi uzyskać licencję kwalifikowanego nauczyciela na podstawie uzyskania tytułu zawodowego i zdobycia doświadczenia w pracy pedagÓgicznejKChóciaż kursy doskonalenia nie są obowiązkowe dla nauczycieli, to jednak’władze oświatowe mogą wywierać presję na nauczycieli, by w nich uczestniczyli. Po dwóch latach pracy - potwierdzonej pozytywnymi opiniami wizytatorów i kierowni-kaszkoly - nauczycTele uzysKująstatus'^nauezyciel^kwalifikówańego {Szkolnictwo..., 1997, ss. 108—109).

Nadzorem nad działaniem szkól zajmują się Inspektorzy Królewscy (HMI). Są to nie tylko znawcy problematyki pedagogicznej, ale również przedstawiciele innych zawodów. Działają oni w zespołach. Kontaktują się z poszczególnymi LEA, a zwłaszcza z szefem wydziału oświaty w celu przeprowadzenia inspekcji szkół. Szef Wydziału Oświaty LEA ma do pomocy cały zespół ludzi (psychologów, byłych nauczycieli, przedstawicieli młodzieży) (por. Key1997, ss. 105-111).

6.    Programy nauczania

f Ustawa oświatowa z 1988 r. zerwała z dotychczasową tradycją nakładania /odpowiedzialności za programy nauczania na Lokalne Władze Oświatowe,

WDrowadzaacoiiólno^aW oiowi pmflr_{amv naU}oz-nJ- —--

Na programy nauczania składają się: najważniejsze przedmioty podstawo-

Stkich szkołach Anglii 1 Walii. 1& przygotowywanie programów nauczania jest odpowiedzialne t^inisjerstwo.jQświaty.____-    '

. .. e 0. angielski,-matematyka, nauki przyrodnicze); inne przedmioty podsta-/ wowe(j, obce,..historia, geografia, technologia, plastyka, muzyka, kreślar-"\^two, sztuka dramatyczna, wychowanie fizyczne).

W szkołach podstawowych uczy się przed&wszystkim przedmiotów podstawowych z pominięciem języków obcych. |W szkołach średnich na naukę najważniejszych przedmiotów podstawowych przeznacza się 30-40% czasu nauki, a 45% - na inne przedmioty podstawowe. Pozostały czas przypada na nauczanie przedmiotów do wyboru, według życzeń szkoły. W szkołach średnich przedmioty przyrodnicze cieszą się największym uznaniemj

Standaryzacja programów nauczania została dobrze przyjęta przez nauczycieli i rodziców. Pozwala ona w sposób bardziej obiektywny ocenić skuteczność dydaktyczną szkoły w ramach całego kraju. Były i słabe strony tych zmian: zniknęły przedmioty interdyscyplinarne i szczególne, jak np. łacina. Zauważono również, że chłopcy bardziej koncentrują się na przedmiotach przyrodniczych, a dziewczęta na humanistycznych. Z konieczności powstała nowa instytucja oświatowa: Narodowa Rada Programów Szkolnych nadzorująca realizację polityki oświatowej dotyczącej programów nauczania (por. Internet, 4).

7. Egzaminy

W wyniku działania ustawy oświatowej z 1988 r. wszystkie dzieci szkolne ,, w wieku 7,11,14.i 16,lątzGstały.robjęte ogólnonarodowymi testami osiągnięć i szkolnych. Już dzieci 7-letnie zostają poddane-pisemnym sprawdzianom “'wiedzy i umiejętności. W przypadku dzieci 14-letnich sprawdziany trwają 6 godzin, a dotyczą matematyki i nauk przyrodniczych. Centralnie zostały wyznaczonej poziomy trudności. Nauczyciel wybiera odpowiedni poziom tru3-noscmSIacałej klasy, którą uczy. Nauczyciele klasowi oceniają prace uczniów, załączając do tych ocen własne uwagi na temat poziomu zdolności poszczególnego ucznia. Ostateczna akceptacja ocen dokonywana jest przez egzaminatorów zewnętrznych, którzy decydują o tym, czy przedstawione im dokumenty uzasadniająocenę. Strategia ta wyraża dbałość o poziom i porównywalność ocen szkolnych. W ten sposób każdego roku w Anglii i Walii klasyfikuje się pół miliona uczniów 14-letnich .

21