SDC10496

w horyzoncie'*. Podobnie rzecz ma się z S e r a p i-s e m wprowadzonym do Egiptu w okresie ptolemej-skim. Zawiera on w sobie cechy zarówno Ozyrysa, jak i greckiego Zeusa. Występuje — tylko w sztuce aleksandryjskiej — jako brodaty mężczyzna w cylindrycznym nakryciu głowy, zwanym modius. Również w tym późnym okresie kultury egipskiej wielkiej czci zaznaje Harpokrates, który jest „Horusem--dzieckiem" i przedstawiany jest w sztuce z lokiem młodości na głowie jako nagie dziecko trzymające pa* lec przy ustach. Najczęściej piastuje go na swym łonie Izyda w pozycji podobnej do przedstawień Madonny z Dzieciątkiem.

Szczególnej czci boskiej zaznaje w późnym okresie dynastycznym w Egipcie t^A pis — byk, który był pilnie wybierany przez kapłanów 5póśtódZwierząt posiadających specyficzne znamię na czole. Śmierć każdorazowego Apisa, którego zwłoki umieszczano w potężnych sarkofagach w tzw.iSerapeum w pobliżu Memfis, okolicę całą spowijała w żałobę. Intronizacja zaś nowego Apisa, wynajdywanego przez kapłanów, wzbudzała powszechną radość i stanowiła powód do odbywania uroczystych procesji.

Czasem jeden z przydomków bóstwa staje się bogiem samodzielnym, tak np. U n e f e r (od niego imię Onufry) tłumaczy się dosłownie jako „ten, który jest stale dobry". Imię to zostało nadane Ozyrysowi po jego zmartwychwstaniu.

Na temat Ozyrysa istniało w starożytnym Egipcie wiele podań i mitów. Gdybyśmy chcieli po kolei przedstawić wszystkie dotyczące tego boga legendy, prawdopodobnie skomplikowalibyśmy jeszcze bardziej (już I tak dość trudno uchwytny) wątek religii egipskiej. Ograniczmy się więc tylko do relacji, jaką pozostawił nam Plutarch, pisarz grecki sprawujący

99