26
silnie kwaśny. Poziom - wymywania (eluwialny) jest wyraźnie wykształcony, o barwie szarobiałej, silnie kwaśny i bardzo ubogi w łatwo rozpuszczalne związki mineralne. Miąższość tego poziomu dochodzi do 20, a nawet do 30 cm. Poziom B wmywania (iluwialny) jest zwięzły lub zbity. Skałę macierzystą C bielic stanowią na Niżu Polskim piaski eoliczne, wodnolodowcowe i rzeczne starych tarasów akumulacyjnych, zaś w terenach górskich - bezwęglanowe piaskowce, zlepieńce, granity i gnejsy.
Zależnie od stosunków wodnych bielice stanowią siedlisko boru suchego, boru mieszanego lub świeżego boru mieszanego wilgotnego. Bielice wzięte pod uprawę mają budowę: Ap"A2~Bs_l" ’ ^ g-*-eby ubogi w składniki pokarmowe, klasy bonitacyjnej V lub VI.
W typie bielic wyróżniono następujące podtypy: bielice żelazis-te, próchniczne, żelazisto-próchniczne i glejowe.
a. Bielice żelaziste wyróżniają się budową profilu: A^-A^-B^-C. Mają dobrze wykształcony poziom Bs, w którym występuje dużo związków żelaza, często w postaci konkrecji lub warstw rudawcowych.
b. Bielice próchniczne mają następującą budowę profilu: A^-Ap-“AH~A2~BH"C- Pozi°m B|_| jest dobrze rozwinięty, barwy brunatnoczar-nej, silnie zwięzły. Jest w nim dużo kwaśnej próchnicy i mało tlenków żelaza.
c. Bielice żelazisto-próchniczne, o budowie profilu: AQ-A^-A2“ Bh-Bs-C (rys. 6), mają wszystkie poziomy dobrze rozwinięte. Cechą wyróżniającą ten podtyp jest wyraźne wykształcenie podpoziomów BH
i Bs. W poziomie B mogą występować konkrecje orsztynu żelazisto--próchnicznego. Gleby te stanowią siedlisko boru świeżego, zaś użytkowane rolniczo należą do klas bonitacyjnych V lub VI.
RYS. 6. Bielica źelazisto-próchniczna
d. Bielice glejowe (glejobielice), o budowie profilu: AL-Ap-AH~ a.^-BG-CG, występują w miejscach wilgotnych i podmokłych. Skałę ma-« ierzystą stanowią ubogie piaski. Na glebach tych rozwijają się hory mieszane i bory wilgotne.
a
ja Vtl
Klasa VII. Gleby zabagniane x
Gleby zabagniane wytworzyły się w^ warunkach silnego uwilgotnienia spowodowanego wysokim poziomem wody gruntowej lub działaniem wód powierzchniowych pochodzących z zalewu albo z opadów. Gleby te
i worzą się z piasków naglinowych, glin, iłów oraz utworów pyłowych. Silne uwilgotnienie gleb prowadzi do powstania warunków beztlenowych,
ii więc sprzyjających występowaniu procesów glejowych. Procesy glejowe w glebach mineralnych polegają na redukcji związków żelazowych do żelazawych (Fe‘5+-Fe2+) powodowanej przez drobnoustroje beztlenowe w obecności substancji organicznej. Barwa gleby w profilu zmienia się z brunatnej na zielonkawą, niebieskawą, zielonkawoszarą lub nzaropopielatą, w zależności od pH danego poziomu i aktualnego uwilgotnienia .
Wyróżnia się procesy glejowe odgórne, tzw. opadowoglejowe, spowodowane okresowym nadmiarem wody opadowej i procesy glejowe oddolne, gruntowoglejowe.
W klasie tej wydzielono 2 typy: gleby opadowoglejowe (pseudoglejowe), gleby gruntowoglejowe.
I.Gleby opadowoglejowe (pseudoglejowe)
Gleby opadowoglejowe są odgórnie silnie oglejone, o zasadniczej budowie profilu A-g-C, często A-g-Bg-C, głębokość oglejenia sięga do 1,5 m. Oglejenie wywołane jest gromadzeniem się wód opadowych nad warstwami słabo przepuszczalnymi. Gleby pseudoglejowe są bądź okresowo, bądź trwale silnie uwilgotnione. Pewne zróżnicowanie składu granulometrycznego w profilu, warunkujące odgórne oglejenie, lost często spowodowane procesem ługowania związków zasadowych i przemieszczania iłu koloidalnego z wierzchnich warstw do poziomu wmycia.
Gleby opadowoglejowe dzielą się na 3 podtypy: gleby opadowoglejowe właściwe, stagnoglejowe, opadowoglejowe hielicowane.