IMG16

366 • Wiktoria

weatalek

ści i przez trzydzieści lat sfużyty bogini, po czym mogły wrócić do rodzinnych domów, a nawet wyjść za mąż. Ubrane byty w białe palle (palla - wierzchnie okrycie używane przez rzymskie kobiety), podczas składania ofiar głowę przykrywały welonem. Do ich obowiązków należało także składanie ofiar i dbanie o porządek w świątyni. W razie zaniedbania obowiązków były karane chłostą, ale jeśli złamały ślub czystości, groziła im kara śmierci. Żywcem zamurowywano je w grobie. W Rzymie cieszyły się wielkim poważaniem, miały swoje przywileje, np. honorowe miejsca na igrzyskach. Gdy ktoś je obraził, czekała go kara śmierci. Patrz także Rea Silvia, Remus, Romulus. Wiktoria (łac. N/ictoria, gr. —» Nike), rzymska bogini zwycięstwa. Pierwotnie jako boska siła czuwała nad zwycięstwem wojennym. Kiedy utożsamiono ją z grecką Nike, była boginią, która dawała zwycięstwo. W III w. p.n.e. miała świątynię na Palatynie. Jej kult rozpowszechnił się w okresie cesarstwa. • Niewiele zachowało się posągów W. Na Wawelu, w komnatach Zamku Królewskiego, wiszą arrasy przedstawiające boginię zwycięstwa Victorię. Wulkan (łac. Vulcanus, gr. —» Hefajstos), rzymski bóg ognia (żywiołu) i rzemiosł metalurgicznych. Jego ojcem był bóg nieba Caelus (—> Uranos). Imię W. językoznawcy zestawiają z imieniem etruskiego boga ognia Velxanś. Początkowo czczony jako bóg ognia, później stał się bogiem--kowalem. Wykonywał broń dla bogów, pioruny dla -> Jowisza, tarcze, miecze i pancerze dla wojowników. Podają,

yyulktfi

Gulllaume

Cousteau

Wulkan • 367

że miat we wnętrzu Etny na Sycylii kuźnię, w której zatrudnia f jednookich    cyklopów. Dniem i nocą uderzali

oni miotami w rozpalone żelazo, dlatego słychać było czasem drżenie ziemi zapowiadające wybuch wulkanu. Poświęcono W. wyciosany w skale pod -»Kapitolem ołtarz, tzw. Vo!canal, gdzie już w epoce królewskiej zbierano się na narady. Pozostałości ołtarza można obejrzeć dzisiaj na Forum Romanum, w pobliżu Łuku Septimusa Sewerusa. Na cześć boga ognia odbywały się święta zwane N/olcanalia. W ofierze składano mu ryby jako symbol żywiołu wrogiego ogniowi - wody. Liwiusz (ks. 1, rozdz. 37; ks. 8. rozdz. 10) wiele razy wspomina o broni nieprzyjaciół pokonanych w bitwie, którą Rzymianie składają i spalają na cześć W. (robią to również na cześć innych bogów). Szczególną czcią cieszył się on u kowali.

• Wśród wielu jego podobizn zachowały się metalowe posążki boga. Patrz także Lary, Majus, Preneste, Telego-nos, Tyfon.