img434 (5)

D. Chlebnci-Sokół, D. Kardas-Sobantka

Tabela II. Skala Silvermana

Rodzaj zaburzeń	stadium 0	stadium 1	stadium 2
Wciąganie klatki piersiowej	klatka piersiowa i brzuch unoszą się równomiernie	niewielkie	wyraźne z unoszeniem brzucha
Wciąganie międzyżebrzy	brak	zaznaczone	wyraźne
Wciąganie mostka	brak	zaznaczone	wyraźne
Opuszczanie brody i rozszerzanie nozdrzy („poruszanie skrzydełkami nosa”)	brak	zaznaczone	wyraźne
Stękanie wydechowe	brak	słyszalne słuchawką	słyszalne uchem

Dotykiem ocenia się ucieplenie i nawilżenie skóry (badając ją w miejscach symetrycznych klatki piersiowej), drżenie głosowe oraz linie i okolice topograficzne, których ustalenie jest niezbędne dla prawidłowego opukiwania płuc i serca.

Należy także zwrócić uwagę na stan i rozwój gruczołów sutkowych.

Drżenie głosowe (piersiowe) - są to drgania powierzchni klatki piersiowej, spowodowane przez falę głosową powstającą w krtani i rozchodzącą się drogą oskrzeli.

Technika badania jest następująca: przykłada się dłoń do klatki piersiowej, dziecko mówi wyraźnie i głośno „raz, dwa” lub „rower, Robert”, a następnie przenosi się dłoń na symetryczną okolicę, dziecko powtórnie wymawia te same wyrazy. Dłoń przykładamy w miejscach orientacyjnego opukiwania. Wzmożone drżenie piersiowe występuje przy utracie powie-trzności miąższu płucnego przy^łro^yny^skrzelu (płatowe zapalenie płuc, marskość, rozległy naciek nowotworowy), co powoduje słabsze tłumienie drgań. Osłabione - przy^ug^ąhLdzS^-niu drożności oskrzela i niedodmię, nadmiernym „wygłuszeniu” dźwięku przy rozedmie lub zwiększeniu dystansu między płucem a dłonią badającego (otyłość, płyn lub powietrze w jamie opłucnej).

Dla przeprowadzenia kolejnych etapów badania należy ustalić linie i okolice topograficzne (orientacyjne) klatki piersiowej.

Wyróżnia się linie takie, jak pośrodkowa ciała tylna i przednia i symetryczne: mostkowa, przymostkowa, środkowooboj-czykowa, pachowa (przednia, środkowa i tylna), łopatkowa, przykręgowa oraz symetryczne okolice topograficzne: nadoboj-czykowa, podobojczykowa, nadgrzebieniowa, międzyłopatko-wa, podłopatkowa. Ponadto określa się przebieg II, IV i VI przestrzeni międzyżebrowych.

Opukiwanie klatki piersiowej zakłada następujące cele:

oznaczenie odgłosu opukowego - orientacyjne opukiwanie płuc, oznaczenie dolnych granic płuc - opukiwanie szczegółowe, określenie stopnia ruchomości oddechowej dolnych granic płuc.

Przy opukiwaniu płuc stosuje się następujące zasady:

•    palcem środkowym jednej dłoni należy uderzać prostopadle w paliczek środkowy przylegającego do powierzchni klatki piersiowej palca środkowego drugiej dłoni;

•    wykonuje się dwa krótkie uderzenia, a ręka porusza się tylko w stawie nadgarstkowym (ruchy luźne, swobodne);

•    opukiwać należy od spodziewanego odgłosu jawnego do stłumionego.

Uderzenie palcem w klatkę piersiową wywołuje w niej drgania, które udzielają się narządom klatki piersiowej i powodują drgania własne tych narządów. Drgania własne udzielają się (przenoszą się zwrotnie) klatce piersiowej, następnie powietrzu otaczającemu i wreszcie dochodzą do ucha badającego.

63