IMGc57 (2)

204    Ziarniaki

nością na wiele antybiotyków i ma większą zdolność rozprzestrzeniania się.

Oddzielne zagadnienie epidemiologiczne stanowią gronkowcowe zatrucia pokarmowe. Źródłem zakażenia są tu produkty żywnościowe zanieczyszczone szczepami enterotoksycznymi. Produkty te mogą być zanieczyszczone pierwotnie, np. mięso zwierzęce z gronkowcowym uogólnionym procesem ropnym lub mleko zwierząt chorych na gronkowcowe zapalenie wymienia. Najczęściej jednak,dochodzi do wtórnego zakażenia produktów żywnościowych od ludzi chorych, z powikłaniami ropnymi skórnymi lub nosicieli gronkowców zatrudnionych w przemyśle spożywczym. Gronkowcowe zatrucia pokarmowe często występują w formie epidemii.

Profilaktyka. W zakażeniach gronkowcowych zapobieganie specyficzne nie ma znaczenia. Profilaktyka niespecyficzna polega na: 1) likwidacji nosicielstwa chorobotwórczych szczepów, 2) ograniczeniu stosowania antybiotyków, 3) wprowadzeniu zarządzeń szpitalnych mających na celu zapobieganie szerzeniu się zakażeń gronkowcowych.

Zwalczanie nosicielstwa polega na miejscowym stosowaniu do jamy nosowo-gardłowej środków antyseptycznych (nie jest to radykalny sposób, ale w pewnym stopniu zmniejsza ilość nosicieli) lub na eliminacji nosicieli z oddziałów położniczych, pediatrycznych i chirurgicznych.

Stosowanie antybiotyków, szczególnie w środowisku szpitalnym powinno być jak najbardziej celowe, ograniczone do przypadków, w których ich podawanie jest rzeczywiście potrzebne, aby nie zwiększać łatwo powstającej antybiotykooporności gronkowców.

Dużą rolę w zapobieganiu zakażeniom gronkowcowym odgrywa przestrzeganie zasad higieny i w miarę potrzeby postępowanie według zasad aseptyki.

RODZINA STREPTOCOCCACEAE

Rodzina ta obejmuje drobnoustroje, które mają kształt kulisty lub owalny o średnicy 0,5—2 |im. Układają się w postaci dwoinek, łańcuszków lub czworaczków. Nie wytwarzają zarodników i przeważnie nie wykazują ruchu. Są Gram-dodatnie. Rosną w warunkach tlenowych lub względnie beztlenowych. Do rodziny Streptococcaceae zalicza się pięć rodzajów: Streptococcus, Leuconostoc, Pediococcus, Aerococcus i Gemella. Do drobnoustrojów chorobotwórczych lub występujących u człowieka należą: Streptococcus, Aerococcus i Gemella.

Rodzaj Streptococcus

Do rodzaju tego należą drobnoustroje kuliste lub owalne o średnicy nie przekraczającej 2 [im. Układają się w postaci dwoinek lub łańcuszków o różnej długości. Barwią się Gram-dodatnio. Są zazwyczaj nieurzęsione.